Tỉ phú Andrew Forrest đề xuất hệ thống viện trợ mới cho Gaza

Tỷ phú Andrew Forrest tại Marrakesh, Maroc vào tháng 6/2023. Ảnh: Bloomberg/Getty Images

Tỷ phú Andrew Forrest, người sáng lập Quỹ từ thiện Minderoo, dự kiến đưa ra đề xuất trên tại hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp về Gaza ở Jordan, do Jordan, Ai Cập và Liên hợp quốc đồng chủ trì, với sự tham dự của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken.

Ông Forrest cũng cam kết chi 5 triệu USD để cải thiện hành lang nhân đạo trên đất liền của Jordan bằng cách xây dựng các kho lưu trữ, cho phép lượng hàng viện trợ lớn hơn được chuyển đến Gaza.

“Ngay lúc này, người dân Jordan đang giữ một trách nhiệm đáng kể khi dẫn đầu con đường duy nhất hiệu quả nhất tới Gaza. Ý định của tôi là giảm bớt gánh nặng cho họ”, Andrew Forrest, một ông trùm khai thác mỏ người Australia, cho biết trong một tuyên bố.

Theo một video được trình bày trên trang web của mình, Quỹ Minderoo cho biết kế hoạch tham vọng nhằm xây dựng SafeGates (Cổng An toàn) tại ba điểm dọc biên giới Israel-Gaza, có thể bắt đầu hoạt động trong ba tuần nữa nếu Israel bật đèn xanh.

Trong một tuyên bố riêng, ông Forrest cho biết dự án đã được đưa ra với sự tham vấn của cộng đồng Israel và Palestine trong hai tháng qua. Bài thuyết trình của ông cho biết thêm rằng dự án được phát triển bởi Fortescue, công ty khai thác quặng sắt và năng lượng xanh mà Forrest là người sáng lập và chủ tịch điều hành.

Dự án SafeGates hướng đến việc lập ba điểm truy cập được giám sát từ xa tại các địa điểm không được tiết lộ nằm trên biên giới Israel-Gaza, tại đó sẽ trang bị thiết bị quét 3D các xe tải chở hàng viện trợ đến và rời đi.

Xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo di chuyển kiểm tra an ninh trước khi đi vào Dải Gaza, ở cửa khẩu Kerem Shalom, Israel ngày 14/3/2024. Ảnh: Los Angeles Times/Getty Images

Ông Forrest cho biết: “Được đặt tại các điểm giao cắt vào Gaza, các cổng sẽ được vận hành bởi một bên thứ ba có khả năng giám sát từ xa đối với các cơ sở và thiết bị quét cũng như xác định giờ hoạt động của các cổng”.

“Israel không phải mất chi phí gì và kế hoạch này sẽ tôn trọng các giới hạn đỏ. Về phía Gaza, chúng tôi sẽ làm việc với mạng lưới các cơ quan, doanh nghiệp hiện có cũng như các nhóm cộng đồng Palestine để phân phối viện trợ trong dải đất”, ông nói thêm.

Hoạt động chuyển giao hàng theo hệ thống này sẽ bổ sung cho các nỗ lực khác nhằm cung cấp viện trợ cho người Palestine đang sống trong tình cảnh dải đất của họ liên tục chịu sự bắn phá của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) kể từ sau cuộc thảm sát do Hamas tiến hành vào tháng 10 năm ngoái. Trong cuộc tấn công đó, phiến quân do Hamas cầm đầu đã giết chết khoảng 1.200 người Israel và bắt hơn 250 con tin. Sau cuộc giải cứu bốn con tin hồi đầu tuần, khoảng 116 người được cho là vẫn ở Gaza, cả người sống và đã chết. Trong khi đó, theo Cơ quan Y tế Gaza, chiến sự tại Gaza kể từ ngày 7/10/2023 đến nay đã làm hơn 37.000 người Palestine thiệt mạng.

Hệ thống mới sẽ hoạt động như thế nào?

Một đoạn video về hệ thống SafeGates cho thấy những chiếc xe tải đang lái xe tại một cổng vào tự động, nơi chúng trải qua quá trình quét 3D để xác định bất kỳ vấn đề an ninh nào, trước khi được phép vào khu nhà an ninh.

Khi đến khu vực an ninh, người lái xe rời đi qua một cánh cửa quay trở lại Israel, trong khi một cánh cửa khác mở ra ở phía Gaza, cho phép một người lái xe từ vùng đất Palestine lái chiếc xe tải chở hàng viện trợ ra khỏi khu nhà.

Theo đoạn video, chiếc xe tải này sẽ được rà quét một lần nữa ở phía Gaza và sau khi đảm bảo, cabin sẽ được tách ra khỏi xe kéo để dỡ hàng viện trợ, trước khi gắn lại và quay trở lại Israel theo quy trình tương tự.

Hệ thống này sẽ ngăn chặn việc tiếp cận trái phép vào các phương tiện, làm giảm thiểu lo ngại rằng việc vận chuyển viện trợ có thể tạo cơ hội cho những kẻ tấn công tiềm năng vượt qua biên giới.

Mỹ đã cố gắng cung cấp viện trợ cho Gaza thông qua việc thả dù, và gần đây hơn là bằng cách xây dựng một bến tàu nổi để cho phép vận chuyển hàng hóa từ nhiều quốc gia khác nhau bằng thuyền. Tuy nhiên, một tuần sau khi bắt đầu hoạt động, cầu tàu bị vỡ do biển động, làm đình trệ việc vận chuyển viện trợ trước khi được kết nối lại hôm 7/6.

Khủng hoảng nhân đạo

Sự lên án của cộng đồng quốc tế đối với các hành động của Israel ở Gaza ngày càng gia tăng và ngày 10/6, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã thông qua với đa số áp đảo kế hoạch ngừng bắn do Mỹ đề xuất.

Tuy nhiên, Israel tuyên bố sẽ tiếp tục hoạt động quân sự ở Gaza và nói rằng họ sẽ không tham gia vào các cuộc đàm phán "vô nghĩa" với Hamas.

Trong khi đó, nạn đói hàng loạt đang đe dọa người Palestine sống trong dải đất bị bao vây. Trong một báo cáo gần đây, Mạng lưới hệ thống cảnh báo sớm nạn đói (FEWS NET), cho biết, có thể ngưỡng xảy ra nạn đói đã bị vượt qua ở miền bắc Gaza vào tháng 4. Các ngưỡng để xác nhận nạn đói là tình trạng thiếu lương thực trầm trọng trong các hộ gia đình, suy dinh dưỡng cấp tính và tử vong.

Báo cáo của FEWS NET nêu: “Có thể nạn đói sẽ kéo dài ít nhất đến tháng 7 nếu không có sự thay đổi cơ bản về cách phân phối và tiếp cận viện trợ lương thực sau khi vào Gaza”.