Thị trường xe điện hạ nhiệt khiến Apple như dính phải cú lừa

Truyền thông Phương Tây cho hay Apple đang đứng ở giai đoạn quan trọng nhằm tìm kiếm một sản phẩm mang tính cách mạng để có thể thay thế dần được iPhone (The Next Big Thing), vốn đã giảm tốc doanh số và mất dần sức hút so với trước đây.

Một trong những dự án mà Apple kỳ vọng được cho là xe điện khi hãng công nghệ này nhắm tới xu thế mới của ngành giao thông vận tải cũng như sự thành công của đế chế Tesla nhà Elon Musk.

Nguồn tin thân cận tại Apple cho hay với lợi thế nhiều năm nghiên cứu công nghệ xe tự lái, hiện Apple đang có rất nhiều tiến triển trong việc xây dựng xe điện với các tính năng vượt trội trên thị trường.

Trớ trêu thay, sự hạ nhiệt của thị trường xe điện đã khiến Apple như dính phải cú lừa khi quá tin tưởng vào thành công của Elon Musk. Nhà táo khuyết mới đây đã phải dời lịch ra mắt xe điện của mình từ năm 2026 sang sớm nhất là năm 2028.

Thay thế iPhone

Các hãng tin Phương Tây cho biết dự án làm xe điện là một trong những nỗ lực đầy tham vọng mang tính lịch sử của Apple, đồng thời đây cũng là dự án biến động nhất.

Kể từ khi được hình thành vào năm 2014, dự án xe hơi của Apple có mã là Titan và T172 này đã chứng kiến vô số nhà quản lý đến rồi đi, nhiều đợt sa thải rồi lại tuyển dụng, những lần trì hoãn, thay đổi chiến lược...

Bất chấp điều đó, việc sản xuất một chiếc ô tô điện vẫn được Apple coi là tiềm năng thay thế được iPhone trong tương lai để trở thành sản phẩm chủ lực chính tạo ra nguồn thu cho tập đoàn.

Doanh số của Apple trong năm 2023 đã giảm tốc do chịu ảnh hưởng nặng từ sự phát triển của công nghiệp smartphone tại Trung Quốc. Việc nhà táo khuyết xây dựng cả một chuỗi cung ứng tại đây nhằm tận dụng ưu thế giá rẻ và nguồn nguyên liệu có sẵn đã bị chính các thương hiệu Trung Quốc học hỏi để rồi cạnh tranh ngược lại.

Trớ trêu hơn, Trung Quốc cũng là thị trường nước ngoài lớn nhất của Apple, khiến hãng chẳng thể nào từ bỏ miếng bánh thị phần tại đây.

Tuy nhiên việc iPhone 15 mất sức hút dẫn đến việc Apple phải giảm giá ở Trung Quốc đã khiến nhà táo khuyết buộc phải vội vàng tìm kiếm sản phẩm chủ lực thay thế.

Năm 2022, Apple đã đặt mục tiêu ra mắt chiếc ô tô của hãng vào năm 2026 với các tính năng tiên tiến vượt trội hơn hẳn so với thị trường.

Thế nhưng khi nhận ra kế hoạch này gặp khó vì thị trường xe điện giảm nhiệt, trong khi các nhà hoạch định chính sách chưa sẵn sàng cho một chiếc xe tự lái sau hàng loạt vụ tai nạn liên quan thì Apple bắt đầu bối rối.

Các nguồn tin thân cận cho biết Apple đã buộc phải thay đổi tính năng hỗ trợ lái tự động cơ bản phù hợp hơn cho người dùng so với Tesla sau những vụ tai nạn bị tố cáo là do chế độ tự lái. Cụ thể, chiếc "iCar" này sẽ dùng nền tảng lái tự động Level 2+, thấp hơn so với mức Level 4 trước đó nhằm vẫn duy trì khả năng điều khiển của tài xế thay vì phó mặc cho phần mềm.

Xin được nhắc rằng trước đó, Apple đã đặt tham vọng phát triển nền tảng lái tự động Level 5 nhằm tạo ra một chiếc xe điện mang tính cách mạng trên thị trường. Tuy nhiên kế hoạch này đã đổ bể vì luật pháp Mỹ chưa xây dựng được khung quy định rõ ràng liệu tài xế hay nhà phát triển sẽ phải chịu trách nhiệm khi chế độ lái tự động gây tai nạn.

Kế hoạch mới của Apple hiện nay là ra mắt một sản phẩm na ná Tesla, không có gì thực sự nổi trội hay đột phá mà chỉ chú trọng đến thiết kế đẹp mắt, sự an toàn và một giao diện người dùng độc đáo.

Dự án đắt đỏ nhất

Nguồn tin thân cận cho hay nội bộ Apple đang phải thay đổi lại chiến thuật cho phù hợp với tình hình biến đổi của thị trường.

Những thiết kế ban đầu của "iCar" nhắm đến một sản phẩm thông minh tự động, không cần đến sự can thiệp của con người và có thể vận hành trên mọi điều kiện thời tiết. Thế nhưng giờ đây Apple đã buộc phải hạ xuống Level 2+ để ép tài xế nhìn đường thay vì có thể nằm ngủ ở ghế sau và phó mặc cho phần mềm điều khiển.

Người đứng đầu dự án Kevin Lynch và CEO Tim Cook của Apple trong năm 2023 đã chịu áp lực rất lớn từ cổ đông và Hội đồng quản trị khi sản phẩm xe hơi này là công trình nghiên cứu đắt đỏ nhất của tập đoàn, qua đó định hình nguồn thu chiến lược trong 10 năm tới của nhà táo khuyết.

Hàng năm, Apple đã phải chi đến hàng trăm triệu USD cho tiền lương nhân viên nghiên cứu của dự án, vận hành hệ thống điện toán đám mây để điều khiển phần mềm tự lái, xây dựng các đoạn đường thử nghiệm hay sản xuất các bộ phận liên quan cho tương thích.

Nhà táo khuyết được cho là đã dành nhiều năm nghiên cứu bộ phận truyền động, phần mềm lẫn phần cứng của xe tự lái, đồng thời thiết kế nội-ngoại thất của sản phẩm cùng nhiều chi tiết quan trọng nhất cho "iCar" nhằm biến chúng thành cuộc cách mạng mới thay thế iPhone.

Dẫu vậy, dự án vẫn chưa đưa ra được sản phẩm như kỳ vọng hay thậm chí là xây dựng được một nguyên mẫu lý tưởng hoàn hảo với mục tiêu đã đề ra.

Apple từng đưa ra ý tưởng về một chiếc ô tô không có vô lăng hay bàn đạp nhưng đã thất bại. Tập đoàn cũng từng phát triển công nghệ sử dụng trung tâm chỉ huy từ xa để điều khiển cho tài xế nhưng cũng không thành công.

Người đứng đầu dự án xe điện Kevin Lynch của Apple

Khó khăn

Một trong những nguyên nhân chính khiến dự án "iCar" của Apple chậm trễ đến từ những nghi ngờ của giới lãnh đạo. Cựu giám đốc dự án Doug Field đã rời đi vào năm 2021 khi ông cho rằng Apple sẽ chẳng bao giờ phê duyệt một sản phẩm xe điện không thực sự vượt trội so với thị trường.

Trước Apple, giám đốc Field từng là chuyên viên kỹ thuật của Tesla và hiện đang làm việc cho mảng xe điện của Ford Motor.

Ngay cả với kế hoạch mới hiện nay thì một số giám đốc điều hành vẫn nghi ngờ liệu xe điện có thể thay thế iPhone đem về khoản lợi nhuận chính cho tập đoàn. Dẫu vậy, rõ ràng là một chiếc xe "iCar" 100.000 USD thì sẽ đem về thêm doanh thu cũng như tăng vị thế của Apple.

Hiện các đối thủ của Apple đều đã đổ tiền vào xe điện, ví dụ như Amazon đã đầu tư cho Rivian Automotive hay Alphabet có Waymo chuyên phát triển xe tự lái. Hàng loạt tập smartphone lớn của Trung Quốc như Huawei hay Xiaomi cũng đã cho ra mắt sản phẩm xe điện của mình.

Những chiếc xe điện với cấu tạo đơn giản hơn ô tô xăng đang trở thành xu thế mới cho các nhà sản xuất smartphone, vốn cũng chuyên lắp pin vào một thiết bị.

Tuy nhiên cho đến hiện tại, ông lớn trong làng smartphone là Apple vẫn chưa ra mắt được sản phẩm nào ngoài phần mềm điều khiển CarPlay, qua đó cho phép tài xế truy cập vào các ứng dụng của iPhone khi đang lái.