Taliban gõ cửa từng nhà tìm kiếm quan chức chính phủ Afghanistan

Cựu sĩ quan 27 tuổi cho biết cuộc sống của mình và hàng triệu người khác tại Afghanistan bị đảo lộn sau sự kiện Taliban tiếp quản Kabul hôm 15/8. Khi đó, anh đang làm nhiệm vụ tại một căn cứ cách thủ đô vài km và buộc phải bỏ trốn để tránh bị bắt.

Các cựu binh quân chính phủ Afghanistan như anh đối mặt với hiểm nguy ngày càng cao, khi các tay súng Taliban gõ cửa từng nhà để tìm kiếm họ lẫn các quan chức chính phủ của cựu tổng thống Ashraf Ghani.

Cựu sĩ quan Afghanistan cho biết anh phải di chuyển qua nhiều thị trấn khác nhau sau ngày Taliban tiến vào Kabul. Để tránh bị bắt, anh phải giấu quân phục và tất cả tài liệu có thể làm lộ danh tính của mình.

"Chúng tôi chưa bao giờ nghĩ rằng Taliban dễ dàng trở lại chỉ trong vài ngày như vậy", anh nói. "Các lãnh đạo bán đứng chúng tôi. Chính phủ bị lật đổ và các chỉ huy cao nhất đầu hàng, chúng tôi phải giấu quân phục và vũ khí của mình. Tất cả chúng tôi sau đó chạy trốn Taliban".

Đặc nhiệm Afghanistan trong lễ tốt nghiệp tại Trung tâm Huấn luyện Quân sự Kabul ngày 17/7. Ảnh: AP.

Taliban từ tháng 5 phát động chiến dịch đánh chiếm lãnh thổ Afghanistan và giành quyền kiểm soát các khu vực nông thôn, sau khi quân đội Mỹ và đồng minh bắt đầu giai đoạn cuối của tiến trình rút quân. Tới tháng 8, chỉ trong một tuần, Taliban chiếm toàn bộ tỉnh lỵ của nước này mà hầu như không vấp phải sự kháng cự của quân đội chính phủ.

Cựu sĩ quan quân đội Afghanistan cho biết nhiều đồng đội của anh phải trốn đi sau khi Taliban lên nắm quyền. Họ sợ hãi viễn cảnh quay lại thời kỳ mà họ nghĩ là đã qua.

Trong giai đoạn cầm quyền năm 1996-2001, Taliban áp luật Hồi giáo Sharia hà khắc, thi hành nhiều hình phạt công khai như ném đá và hành quyết nơi công cộng, phụ nữ không được đi học hay làm việc.

"Giống như tôi, nhiều binh sĩ quân đội Afghanistan đang ẩn náu ở nhiều nơi trên khắp đất nước. Chúng tôi không sợ gì cả, mà chỉ lo Taliban sẽ đưa đất nước quay lại thời kỳ trước năm 2001", cựu binh này cho biết. "Chúng tôi đang chờ thời điểm thích hợp để chống lại Taliban. Chúng tôi sẽ không chấp nhận họ cầm quyền".

Sau khi rời khỏi căn cứ, cựu sĩ quan Afghanistan này đi nhờ xe của một người bạn cùng hai người quen khác. Họ băng qua các thị trấn trong hai ngày với một ít đồ đạc và tiền mặt.

"Ban đầu tôi trốn vài ngày trong nhà một người họ hàng, nơi tôi được ăn uống đầy đủ. Tôi đến nhà một người bạn cách đó vài km hôm 19/8, đó là lúc tôi chạm trán Taliban tại một trạm kiểm soát", cựu sĩ quan cho biết.

"Họ dừng xe và hỏi chúng tôi đến từ đâu và đi đâu. Chúng tôi thấy lo lắng trong giây lát, song cố giữ bình tĩnh và trả lời họ một cách thoải mái để tránh bất cứ sự nghi ngờ nào. Họ cho phép chúng tôi đi tiếp sau ba phút thẩm vấn".

Quân chính phủ Afghanistan đấu súng với Taliban ở tỉnh Herat ngày 3/8. Ảnh: AP.

Cựu sĩ quan quân đội Afghanistan cho biết đã để râu từ vài tuần trước và bộ trang phục truyền thống pathani giúp anh tránh bị các tay súng Taliban nghi ngờ.

Anh cảm thấy bàng hoàng khi nhìn thấy vũ khí Mỹ cung cấp cho quân đội Afghanistan trong nhiều năm qua rơi vào tay Taliban, bao gồm súng trường tấn công M4.

"Tại trạm kiểm soát nơi chúng tôi bị chặn lại, tôi cảm thấy rất sốc khi vũ khí của chúng tôi nằm trong tay Taliban, nhưng đó là thực tế mới tại Afghanistan mà chúng tôi phải chấp nhận. Họ có trong tay vũ khí hiện đại do Mỹ cung cấp cho chúng tôi, còn chúng tôi không biết phải làm gì ngoài lẩn trốn thế này".

Cựu sĩ quan tuyên bố sẽ ủng hộ phong trào kháng chiến của Ahmad Massoud, con trai của Ahmad Shah Massoud, một thủ lĩnh Liên minh phương Bắc từng tham gia lật đổ Taliban.

"Chúng tôi thật may mắn khi còn lãnh đạo như Ahmad Massoud, người đã thề đứng về phía dân Afghanistan, phát động phong trào kháng chiến ở thung lũng Panjshir", sĩ quan này cho biết. "Dân Afghanistan sẽ sớm đứng lên chống lại Taliban".

Các lực lượng chống Taliban ở miền bắc Afghanistan ngày 21/8 thông báo đã chiếm lại ba huyện Pul-e-Hesar, Banu và Deh Salah thuộc tỉnh Baghlan, gần thung lũng Panjshir, nơi các thành viên của lực lượng chính phủ và các nhóm dân quân khác tập hợp. Ahmad Massoud và cựu phó tổng thống Amrullah Saleh tuyên bố sẽ ngăn Taliban tiến quân vào Panjshir.