Robert Mugabe: Anh hùng cách mạng hay kẻ phá nát Zimbabwe?

Trong bối cảnh nền kinh tế Zimbabwe ngày càng trở nên tồi tệ hơn trong những năm vừa qua, sự nghiệp chính trị của ông Mugabe đã nhiều lần được tiên đoán là sắp chấm dứt. Tuy nhiên, cho đến nay, ở tuổi 93, ông Robert Mugabe vẫn cho thấy những dự đoán này là vô giá trị.

Ngay cả khi sức khỏe đã sa sút trông thấy, Tổng thống Robert Mugabe vẫn chưa từ bỏ ý định rời bỏ chính trường Zimbabwe. Thậm chí, ông Mugabe còn công khai ý định tiếp tục tranh cử Tổng thống vào năm 2018.

Trước đó, phát biểu trước cuộc bầu cử năm 2008, ông Mugabe khẳng định: “Nếu thất bại trong cuộc bầu cử lần này và bị người dân từ bỏ, tôi sẽ giã từ sự nghiệp chính trị”. Tuy nhiên, sau khi thất bại trước ông Morgan Tsvangirai, ông Mugabe lại công khai khẳng định “chỉ có Chúa” mới có thể buộc ông từ bỏ quyền lực.

Và để đảm bảo quyền lực của mình không bị suy giảm, ông Mugabe không ngại sử dụng bạo lực. Để bảo vệ cho những người ủng hộ mình, ông Tsvangirai chỉ còn cách chấp nhận tham gia cuộc bầu cử vòng 2 và bị ép phải chia sẻ quyền lực và dành ghế Tổng thống cho ông Mugabe. Điều này giúp ông Mugabe liên tục nắm quyền Tổng thống Zimbabwe trong suốt 37 năm.

Quan điểm chính trị mãi không thay đổi

Là người hùng giải phóng dân tộc của Zimbabwe khi ông lãnh đạo đất nước đấu tranh chống lại người da trắng thiểu số cầm quyền những năm 70 của thế kỷ trước, ông Mugabe được kính trọng không chỉ ở trong nước mà cả ở trên khắp Lục địa Đen. Tuy nhiên, điều này cũng khiến lãnh đạo các nước trong khu vực hết sức ngần ngại khi chỉ trích những sai lầm của Tổng thống Zimbabwe.

Kể từ khi Zimbabwe giành được độc lập, hầu hết các nước trên thế giới đều đã phát triển rất nhanh chóng trừ chính Zimbabwe chỉ vì quan điểm chính trị “vẫn ở những năm 70” của ông Mugabe.

Trong khi các nước tập trung phát triển kinh tế thì Đảng cầm quyền Zanu-PF vẫn loay hoay chiến đấu chống lại “tội ác của chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa thực dân”. Bất kỳ người nào dám chỉ trích quan điểm Đảng cầm quyền Zanu-PF sẽ bị gán tội “phản bội và bán nước” và án tử hình sẽ dành cho họ.

Đến thời điểm này, ông Mugabe vẫn cáo buộc các thế lực phương Tây, đặc biệt là Anh tìm cách lật đổ ông bởi ông đã chiếm lại tất cả các trang trại của người da trắng xâm lược và trao các trang trại này cho người da màu bản xứ.

Những người chỉ trích ông Mugabe cho rằng, Tổng thống Zimbabwe “chẳng hiểu gì về quy luật kinh tế hiện đại” và ông Mugabe chỉ quan tâm đến việc “chia sẻ miếng bánh kinh tế nhà nước như thế nào” thay vì “làm thế nào để miếng bánh này lớn hơn”.

Thậm chí, ông Mugabe còn đưa ra một tuyên bố gây chấn động rằng, một quốc gia không thể bị phá sản bất chấp việc nền kinh tế Zimbabwe đang tuột dốc không phanh và tỷ lệ lạm phát của nước này đạt mức “không tưởng”- 231 triệu%/năm. Các chuyên gia kinh tế nhận định hài hước rằng, Tổng thống Mugabe đang “đẩy lý thuyết của mình đến giới hạn cuối cùng”.

Dù vậy, rất nhiều chuyên gia phải “ngả mũ thán phục” về cách làm chính trị của ông Mugabe. Giáo sư Tony Hawkins tại Đại học Zimbabwe nhận định: “Bất kỳ lúc nào bị các vấn đề kinh tế ngáng đường, ông Mugabe luôn biết sử dụng quyền lực chính trị của mình để giành chiến thắng”. Ông Mugabe được đánh giá là “khôn ngoan hơn nhiều so với các đối thủ của mình”.