Ông Biden không nới lỏng quy định gia nhập NATO cho Ukraine

"Không. Họ phải đáp ứng tiêu chuẩn như các nước thành viên NATO và tôi sẽ không giúp quá trình đó trở nên dễ dàng hơn", Tổng thống Mỹ Joe Biden nói với các phóng viên hôm 17/6, sau khi được hỏi về khả năng nới lỏng quy định để giúp Ukraine dễ dàng gia nhập NATO hơn.

Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh rằng Washington "đã làm rất nhiều" để bảo đảm Kiev cải thiện năng lực quân sự. "Họ đã làm mọi thứ để cho thấy khả năng tác chiến, nhưng vẫn còn hàng loạt vấn đề như liệu bộ máy quản lý của họ có bảo đảm an toàn và loại bỏ được tình trạng tham nhũng hay không", ông nói thêm.

Tổng thống Biden phát biểu trong sự kiện tại bang Pennsylvania hôm 17/6. Ảnh: AFP

Ông chủ Nhà Trắng bày tỏ tin tưởng rằng Ukraine có thể gia nhập NATO trong tương lai, nhưng không đề cập tới thời gian. "Tôi nghĩ họ có khả năng và sẽ làm được, nhưng đây không phải quy trình tự động", Tổng thống Biden cho hay.

Lộ trình gia nhập NATO của Ukraine đang vấp phải nhiều rào cản. Một trong những chướng ngại vật lớn nhất là Kế hoạch Hành động Thành viên, trong đó yêu cầu quốc gia ứng viên phải cải tổ toàn diện về quân sự và nền dân chủ trước khi NATO xem xét đơn xin gia nhập của họ.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 15/6 nói rằng thất bại của nước này trong xung đột hiện nay sẽ buộc Mỹ lựa chọn giữa "sự sụp đổ của NATO và tham chiến chống lại Nga".

Kiev đưa mục tiêu gia nhập NATO vào hiến pháp từ năm 2019, bất chấp những cảnh báo của Nga rằng khả năng liên minh triển khai lực lượng và vũ khí ở biên giới sẽ tạo thành mối đe dọa an ninh không thể chấp nhận được.

Điện Kremlin nhiều lần tuyên bố rằng ngăn Ukraine gia nhập NATO là một trong những mục tiêu chính của Nga. Moskva coi đà hướng đông của NATO là một trong những mối đe dọa an ninh nghiêm trọng, buộc Nga phải phát động chiến dịch ở Ukraine.

Vị trí của các nước NATO. Đồ họa: Tiến Thành

Tổng thống Zelensky ngày 30/9/2022 ký đơn xin gia nhập NATO, yêu cầu liên minh nhanh chóng kết nạp Ukraine, sau khi Nga sáp nhập 4 tỉnh gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Galuzin cuối tháng 5 nhắc lại các điều kiện chấm dứt xung đột, một trong số đó là Ukraine "phải trở lại tình trạng trung lập, không liên kết" và "từ chối gia nhập NATO, Liên minh châu Âu (EU)". Ukraine đã bác bỏ những yêu cầu này.