Những khác biệt của kinh tế Mỹ dưới thời Obama và Donald Trump

Theo ông Alexander R.M. Boyle, cựu Phó chủ tịch ngân hàng Chevy Chase (Mỹ), đa số người Mỹ tin rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ lèo lái nền kinh tế tốt hơn ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden.

"Đây là vấn đề quan trọng khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 sắp dễn ra vào ngày 3/11. Ông Trump tuyên bố 'đã xây dựng nền kinh tế mạnh nhất thế giới' trước đại dịch và có thể làm điều tương tự khi đại dịch Covid-19 kết thúc", ông Boyle nhấn mạnh trên Bangor Daily News.

Tổng thống Trump thường xuyên chỉ trích thành tích kinh tế của chính quyền cựu Tổng thống Obama. Trong một cuộc họp báo gần đây, ông tuyên bố mà không đưa ra bằng chứng: "Đó là chính quyền phục hồi chậm nhất, yếu nhất và tệ hại nhất trong lịch sử Mỹ".

Tăng trưởng GDP và việc làm

"Chúng ta biết rõ rằng ông Obama, vào tháng 1/2009, đã thừa hưởng một nền kinh tế gần như sụp đổ hoàn toàn do hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính diễn ra trước khi ông nhậm chức", cựu Phó chủ tịch Chevy Chase bình luận.

Một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng sẽ gây ra những hậu quả kinh tế nghiêm trọng. Nhiều người cho rằng cuộc khủng hoảng kinh tế hiện tại xuất phát từ những biện pháp ứng phó dịch thiếu hiệu quả của ông Trump.

Để có cái nhìn công bằng, ông Alexander R.M. Boyle xem xét nền kinh tế Mỹ dưới thời ông Obama và 3 năm của chính quyền Tổng thống Trump trước khi dịch Covid-19 xảy ra.

Theo đó, tăng trưởng GDP quý dưới thời ông Obama trong 20 quý từ tháng 1/2009 đến tháng 3/2017 và 11 quý của chính quyền ông Trump từ tháng 4/2017 đến cuối năm 2019 đều đạt trung bình 2-3%. Không có sự tăng hoặc giảm đáng kể trong tăng trưởng GDP hàng quý giữa hai chính quyền.

Năm tốt nhất của ông Trump là năm 2018 với mức tăng trưởng 3%. Khoảng 15,7 triệu việc làm mới được tạo ra trong 7 năm của chính quyền ông Obama từ năm 2010 đến năm 2016, tức trung bình 2,2 triệu người/năm.

Trong 3 năm dưới thời ông Trump, số lượng việc làm được bổ sung vào nền kinh tế Mỹ cũng đạt khoảng 2,2 triệu người, ít hơn một chút so với người tiền nhiệm Obama.

Mức tăng trưởng việc làm kỷ lục sau cuộc Đại suy thoái diễn ra vào năm 2014 dưới thời ông Obama với hơn 3 triệu việc làm mới được tạo ra. Vào năm 2019, dưới thời Tổng thống Trump, tăng trưởng việc làm giảm xuống còn trung bình 2,1 triệu người.

Khoản nợ lớn

Dưới thời của ông Obama từ năm 2010 đến năm 2016, thâm hụt ngân sách liên bang giảm 45% từ 1.300 tỷ USD xuống còn 585 tỷ USD. Ngược lại, chỉ trong vòng 3 năm trước dịch Covid-19, thâm hụt tăng 68% từ 585 tỷ USD lên gần 1.000 tỷ USD, phần lớn do ông Trump cắt giảm thuế vào năm 2017.

Hôm 8/10, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) ước tính trong năm tài chính 2020, thâm hụt ngân sách của Mỹ là 3.130 tỷ USD, tương đương 15,2% GDP, bởi chênh lệch giữa chi tiêu (6.500 tỷ USD) và doanh thu (3.420 tỷ USD) trong năm.

Tính theo tỷ lệ GDP, mức thâm hụt ước tính năm 2020 cao gấp 300% mức thâm hụt năm 2019. Đây cũng là mức cao nhất kể từ sau Thế chiến II. Bắt đầu từ hồi mùa xuân, chính phủ liên bang Mỹ đã chi hơn 4.000 tỷ USD để bù đắp thiệt hại kinh tế cho người lao động và doanh nghiệp bị đóng cửa kinh doanh đột ngột vì đại dịch.

"Khi xem xét hoạt động kinh tế được đo lường bằng ba yếu tố quan trọng này, rõ ràng nền kinh tế Mỹ không phát triển ấn tượng như cách ông Trump khoe khoang", chuyên gia Alexander R.M. Boyle bình luận. Những khoản thâm hụt ngân sách này chỉ làm tăng nợ quốc gia, tạo thành gánh nặng cho nền kinh tế Mỹ.

Trong một cuộc thăm dò được CNN công bố hôm 6/10, khoảng 50% cử tri cho rằng cựu Phó tổng thống Joe Biden sẽ lèo lái nền kinh tế tốt hơn, trong khi tỷ lệ tin tưởng dành cho ông Trump là 48%.

Trước đó, hồi tháng 5, tổng thống Mỹ đương nhiệm chiếm ưu thế với 52% cử tri đánh giá ông sẽ điều hành tốt nền kinh tế, còn ông Biden chỉ nhận được sự tin tưởng của 42% cử tri.

"Cử tri Mỹ nên nghi ngờ về việc bỏ phiếu cho Tổng thống Trump vào tháng 11 tới. Ông ấy tuyên bố rằng sẽ "xây dựng nền kinh tế vĩ đại nhất thế giới một lần nữa". Nhưng ông ta chưa bao giờ làm được điều này trong nhiệm kỳ đầu", chuyên gia Boyle nhấn mạnh.