Nhiều quốc gia đẩy nhanh hoạt động sơ tán trước 'lằn ranh đỏ' của Taliban

Ngày 24/8, một quan chức Nhà Trắng cho biết các chuyến bay của quân đội Mỹ và liên quân đã sơ tán 21.600 người khỏi thủ đô Kabul của Afghanistan trong 24 giờ qua, kể từ rạng sáng 23/8.

Theo quan chức trên, 37 máy bay quân sự của Mỹ đã chở khoảng 12.700 người trong khi 57 chuyến bay của liên quân chở 8.900 người.

Cùng ngày, Ủy ban châu Âu (EC) cho biết Liên minh châu Âu (EU) đã sơ tán toàn bộ nhân viên khỏi Afghanistan, chỉ để lại một số quan chức vẫn làm việc tại sân bay Kabul.

Phát biểu với báo giới tại Brussels (Bỉ), người phát ngôn của EC cho biết toàn bộ nhân viên của EU và gia đình đã được sơ tán khỏi Afghanistan, song EU vẫn duy trì “sự hiện diện chủ chốt” tại sân bay để giải quyết tình hình.

Cùng ngày, chuyến bay đầu tiên chở những người Afghanistan phải rời bỏ đất nước vì có nguy cơ bị Taliban trả thù do làm việc với các nước phương Tây, đã tới Kuwait.

Trên mạng xã hội Twitter, Đại sứ Mỹ tại Kuwait Alina Romanowski cho biết chuyến bay đã hạ cánh xuống một căn cứ quân sự của liên quân, song không nói rõ chuyến bay này chở bao nhiêu người.

Theo thỏa thuận với Mỹ sau khi Taliban nắm quyền kiểm soát Afghanistan, Kuwait chấp thuận cho quá cảnh 5.000 người sơ tán từ Afghanistan.

Các quốc gia Vùng Vịnh khác đã nhất trí tạm thời đón tiếp người di tản Afghanistan, với Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) dự kiến tiếp nhận 5.000 người và Qatar 8.000 người.

UAE và Qatar cũng đang tham gia vào nỗ lực sơ tán quốc tế khi Mỹ và các nước đồng minh chạy đua với thời gian để sơ tán toàn bộ người nước ngoài và người Afghanistan làm việc cho các nước phương Tây trước thời hạn chót nhất trí với Taliban là ngày 31/8.

Cùng ngày, Airbnb, một trong những công ty cung cấp dịch vụ lưu trú lớn nhất thế giới đề nghị cung cấp chỗ ở miễn phí trên phạm vi toàn cầu cho 20.000 người Afghanistan trong bối cảnh nhiều người dân nước này tìm cách rời khỏi đất nước khi Taliban quay trở lại nắm quyền.

Trên mạng xã hội Twitter, người đồng sáng lập Airbnb, ông Brian Chesky, cho biết từ ngày 24/8, công ty sẽ triển khai gói trợ giúp miễn phí về chỗ lưu trú đối với 20.000 người di tản Afghanistan. Chi phí cho dịch vụ này sẽ do Airbnb chi trả. 

Việc Taliban giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul hôm 15/8 đã gây ra làn sóng tháo chạy khỏi Afghanistan ở một bộ phận người dân. Theo thống kê của Chính phủ Mỹ, khoảng 50.000 người nước ngoài và người Afghanistan đã rời khỏi quốc gia Nam Á này.

Airbnb là một trong những công ty cung cấp dịch vụ lưu trú lớn nhất thế giới, được thành lập vào năm 2008. Công ty hiện quản lý, điều phối hơn 2 triệu chỗ lưu trú ở hơn 190 quốc gia/vùng lãnh thổ và 34.000 thành phố trên khắp thế giới.

Trong khi đó, ngày 24/8, một quan chức Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho hay tổ chức này chỉ còn đủ vật tư y tế dùng trong 1 tuần tại Afghanistan sau khi các chuyến vận chuyển thiết bị y tế từ bên ngoài vào nước này bị chặn do các biện pháp kiểm soát an ninh siết chặt ở sân bay Kabul.

Các quan chức WHO phụ trách khu vực Đông Địa Trung Hải cũng quan ngại diễn biến hiện tại tại Afghanistan có thể khiến dịch COVID-19 lây lan mạnh khi tỷ lệ xét nghiệm tại quốc gia Tây Nam Á này đã giảm 77% trong tuần qua.

Theo giới chức WHO, 95% cơ sở y tế tại Afghanistan vẫn hoạt động, song một số nhân viên nữ đã không quay trở lại làm việc và một số bệnh nhân nữ sợ phải ra khỏi nhà. Ước tính hơn 500 tấn vật tư y tế đã không thể chuyển tới Afghanistan do tình hình hiện nay tại sân bay Kabul.

Cùng ngày, Chương trình Lương thực thế giới (WFP) của Liên hợp quốc đã kêu gọi cộng đồng quốc tế viện trợ lương thực trị giá khoảng 200 triệu USD cho người dân Afghanistan để những hàng hóa thiết yếu có thể được chuyển đến các vùng xa xôi hẻo lánh trước khi mùa Đông tới.

Phó Giám đốc WFP phụ trách châu Á và Thái Bình Dương Anthea Webb cảnh báo người dân Afghanistan đang đối mặt với nguy cơ thảm họa nhân đạo vào mùa Đông này.

Bà Webb nói rõ sẽ là quá muộn khi tuyết bắt đầu rơi tại Afghanistan, chặn các tuyến đường vận chuyển qua núi. Theo quan chức này, mọi trì hoãn có thể gây ra hậu quả thảm khốc./.