Các ngân hàng châu Âu e sợ và không muốn dính líu tới các lệnh trừng phạt của Mỹ khi làm ăn với Nga, còn ngân hàng Mỹ thì đơn thuần không muốn tự vi phạm luật của nước mình.
Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Giá trị các khoản vay từ ngân hàng quốc tế đổ vào công ty Nga đạt đỉnh cao trong năm ngoái, bao gồm khoản tín dụng khổng lồ 31 tỷ USD giúp tập đoàn dầu mỏ Rosneft mua lại công ty liên doanh TNK-BP giữa Nga và Anh.
Nhưng hiện nay, khi các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga đang ngày càng được thắt chặt, thì cả những thương vụ nhỏ nhất cũng chật vật trong việc huy động vốn.
Chỉ tính riêng trong tháng trước, không một doanh nghiệp Nga nào tiếp cận được khoản vay dưới dạng đồng USD, euro hay francs Thụy Sỹ, đây là lần đầu tiên diễn ra tình trạng này trong vòng 5 năm, theo số liệu của Bloomberg.
Trong cả quý II, các ngân hàng quốc tế cũng lùi dần về phía sau, với tổng khoản cho vay đối với Nga giảm liền 42% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 4,7 tỷ USD, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tại Ukraine tồi tệ thêm sau vụ Nga sáp nhập Crimea vào tháng Ba.Đây là mốc cho vay quý thấp nhất trong vòng 2 năm trở lại đây.
Hiện các ngân hàng quốc tế đang cân nhắc các hậu quả về mặt chính trị và tài chính trong việc làm ăn với doanh nghiệp Nga, sau khi Mỹ và Liên minh châu Âu đã mở rộng các lệnh trừng phạt đánh vào phân khúc ngân hàng và ngành năng lượng của nước này.
Khoản vay 1,5 tỷ USD của ngân hàng Nga OAO VTB Bank từ nhà băng Barclays Plc có khả năng bị hủy, các luật sư cho biết. Tương tự, hai ngân hàng Royal Bank of Scotland Group Plc và Citigroup Inc. vừa phát biểu hồi đầu tháng cho hay họ đang cắt giảm quy mô các thương vụ làm ăn với quốc gia này.“Trong thời gian trước mắt, Nga không phải là nơi lý tưởng để làm ăn”, ông Philip Hanson – chuyên gia thuộc tập đoàn nghiên cứu Chatham House ở London cho biết.
“Chúng ta sẽ được chứng kiến các ngân hàng quốc tế tiếp tục hứng chịu hậu quả về mặt kinh tế”, ông cảnh báo.Trong khi các doanh nghiệp Nga đã huy động được ít nhất 600 tỷ USD nợ và vốn cổ đông từ thị trường tài chính quốc tế tính từ thời điểm quốc gia này gượng dậy sau vụ phá sản năm 1998, EU đã công bố lệnh trừng phạt trong tuần trước, cấm 5 ngân hàng quốc doanh được bán mới cổ phiếu và trái phiếu.
Các ngân hàng châu Âu cũng dè chừng trước những khoản vay hợp vốn đổ vào Nga để tránh những hình phạt tiềm tàng, mặc dù các hình thức vay trên chưa được liệt kê trong lệnh trừng phạt, ông Jonathan Fisher - một luật sư chuyên về dịch vụ tài chính tại Devereux Chambers, London cho biết.Theo ông, các ngân hàng châu Âu sẽ e sợ và không muốn dính líu tới các lệnh trừng phạt của Mỹ, còn ngân hàng Mỹ thì đơn thuần không muốn tự vi phạm luật của nước mình.
Trước đây, ngân hàng BNP Paribas của Pháp đã phải nộp phạt gần 9 tỷ USD cho Mỹ vì vi phạm lệnh trừng phạt đối với Sudan, Iran và Cuba.Mặc dù một vài công ty bị trừng phạt có đủ nguồn vốn để duy trì hoạt động trong ngắn hạn, những hạn chế này có thể thổi bùng lên “làn sóng thoái vốn và sức ép đối với hoạt động đầu tư” tại Nga, chuyên viên tại UralSib Capital – tập đoàn chuyên về dịch vụ ngân hàng đầu tư tại Nga nhận định.
“Nhiều ngân hàng châu Âu đang e dè với các ngân hàng và công ty Nga, kể cả khi chúng không có tên trong danh sách bị trừng phạt. Ngay cả khi các tốc độ trừng phạt giảm, khả năng tiếp cận trong trung hạn với thị trường vốn phương Tây vẫn sẽ bị hạn chế”, ông Evghenia Sleptsova – phân tích viên cao cấp tại công ty nghiên cứu Roubini Global Economics ở Nga nhận xét.