Nga mô tả 'tình hình phức tạp' khi máy bay Azerbaijan cố gắng hạ cánh

Dmitry Yadrov, người đứng đầu Cơ quan Hàng không Nga Rosaviatsia, ngày 27/12 tiết lộ thêm nhiều chi tiết về vụ máy bay Embraer 190 của Azerbaijan Airlines (AZAL) bị rơi gần thành phố Aktau của Kazakhstan khi đang trên đường tới đô thị Grozny của Nga.

Theo ông, phi cơ đã hai lần tìm cách hạ cánh xuống sân bay Grozny nhưng không thành công, trong lúc thành phố đang có sương mù dày đặc và "tình hình trong ngày đó và những giờ đó ở xung quanh sân bay rất phức tạp".

"Máy bay không người lái (UAV) của quân đội Ukraine khi đó đang thực hiện các cuộc tấn công vào hạ tầng dân sự. Phi công được đề xuất các sân bay thay thế và quyết định tới sân bay Aktau", ông Yadrov viết trên Telegram. Quan chức này thêm rằng sân bay Grozny đã tạm dừng các chuyến bay đến và đi do vụ tấn công UAV.

Ông nhấn mạnh giới chức Nga đã thông báo với phía Kazakhstan và Azerbaijan rằng họ sẵn sàng hợp tác toàn diện để điều tra về sự việc.

Các chuyên gia làm việc tại hiện trường vụ rơi máy bay Embraer 190 gần thành phố Aktau hôm 25/12. Ảnh: AFP

Hôm 25/12, phi cơ Embraer 190 chở 67 người của AZAL bị rơi gần thành phố Aktau, trung tâm dầu mỏ và khí đốt của Kazakhstan, khiến 38 người trên chuyến bay thiệt mạng.

Theo lịch trình, chiếc phi cơ bay từ thủ đô Baku của Azerbaijan đến thành phố Grozny, thủ phủ Cộng hòa Chechnya thuộc Nga. Tuy nhiên, khi đến gần đô thị này, phi công thông báo về một vụ va chạm trên không, buộc phải chuyển hướng máy bay sang phía đông, di chuyển trên Biển Caspi để tìm cách hạ cánh tại sân bay Aktau, song không thành công.

Cơ quan Hàng không Nga Rosaviatsia trước đó cho rằng máy bay đâm phải chim trên hành trình từ Baku đến Grozny, nhưng một số dấu vết trên thân máy bay cho thấy phi cơ đã trúng nhiều mảnh sắc nhọn, dường như là đầu đạn tên lửa phòng không.

AZAL ngày 27/12 cho biết theo kết quả điều tra sơ bộ, máy bay Embraer 190 bị rơi do "sự can thiệp vật lý và kỹ thuật từ bên ngoài".

Trang web Caliber ủng hộ chính phủ Azerbaijan dẫn lời các quan chức giấu tên cho biết họ tin một tên lửa do hệ thống phòng không dòng Pantsir-S của Nga đã bắn rơi máy bay.

Nghị sĩ Azerbaijan Rasim Musabekov yêu cầu Nga phải xin lỗi về sự việc. "Họ phải chấp nhận điều này, trừng phạt những người chịu trách nhiệm, hứa rằng điều đó sẽ không tái diễn, bày tỏ hối tiếc và sẵn sàng bồi thường", ông Musabekov nói. "Chúng tôi đang chờ Nga làm điều đó".

Nghị sĩ này cho biết phi cơ của Azerbaijan Airlines đã bị hư hại trên bầu trời gần thành phố Grozny và yêu cầu được hạ cánh khẩn cấp. "Theo mọi quy định về hàng không, lẽ ra họ phải cho phép điều này", ông nhận định.

Trên thực tế, chiếc Embraer 190 đã không được phép hạ cánh tại Grozny hay các sân bay gần đó của Nga và buộc phải bay "rất xa" qua Biển Caspi để tới Kazakhstan, trong lúc hệ thống định vị GPS "bị tắt", nghị sĩ Musabekov nhấn mạnh.

Vị trí máy bay rơi ở Aktau, Kazakhstan, ngày 25/12. Đồ họa: AA

Một số chuyên gia hàng không và quân sự đánh giá phi cơ có thể đã bị phòng không Nga bắn nhầm vì nó đang bay ở khu vực có máy bay không người lái (UAV) Ukraine hoạt động.

Dù vậy, ông Musabekov cho rằng nếu các lá chắn tên lửa khi đó đang được triển khai gần sân bay Grozny, giới chức Nga đáng lẽ đã phải đóng không phận. "Máy bay lẽ ra đã phải quay đầu khi đến gần Grozny. Tại sao điều đó không xảy ra?", nghị sĩ này đặt câu hỏi.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dimitry Peskov ngày 27/12 cho biết cuộc điều tra về nguyên nhân máy bay Embraer 190 rơi vẫn đang điễn ra và Moskva sẽ không bình luận cho đến khi kết luận được công bố.

AZAL thông báo dừng chuyến bay đến các thành phố Mineralnye Vody, Sochi, Volgograd, Ufa, Samara, Grozny và Makhachkala của Nga kể từ ngày mai, thêm rằng quyết định được Cơ quan Hàng không Quốc gia Azerbaijan đưa ra.

Các tuyến bay đến Moskva, St. Petersburg, Kazan, Astrakhan, Yekaterinburg và Novosibirsk vẫn sẽ hoạt động bình thường.

"Hạn chế bay đến những thành phố trên sẽ có hiệu lực cho đến khi cuộc điều tra sơ bộ về vụ rơi máy bay Embraer 190 hoàn tất, do cân nhắc tới những rủi ro về an toàn bay", AZAL cho biết.