"Nàng thơ" mới trong làng thiết kế thời trang

Thời trang mùa xuân thường liên quan đến hoa, phấn màu và có thể là họa tiết nhiệt đới. Song xu hướng ngày nay là nấm. Chúng có mặt ở khắp mọi nơi, từ trang phục hàng ngày đến sàn catwalk.

Các buổi trình diễn thời trang trong những năm trước đã làm nổi bật sợi nấm và đồ có thể được làm từ những sợi đó. Thời gian gần đây, các nhà thiết kế đang áp dụng hình ảnh của nấm lên mọi thứ, từ túi xách, áo liền quần. Người tiêu dùng thậm chí có thể mua phụ kiện được lấy cảm hứng từ nấm, như mặt dây chuyền hình nấm xanh trị giá 6.950 USD .

Gần đây, cây viết của Slate đã trò chuyện cùng nhà sinh vật học về nấm Merlin Sheldrake, tác giả của cuốn sách Entangled Life - nguồn cảm hứng đằng sau bộ sưu tập Iris Van Herpen Couture Xuân 2021. Anh đã cho biết lý do đây là thời điểm nấm tỏa sáng.

Nấm hiện diện trong thế giới thời trang

Nông nghiệp chăn nuôi là yếu tố đóng góp hàng đầu vào biến đổi khí hậu và gia súc sản xuất thịt, da có liên quan đặc biệt đến sự nóng lên toàn cầu, nạn phá rừng, ô nhiễm nguồn nước.

Tổ chức Nông lương thế giới ước tính rằng chăn nuôi gia súc gây ra 14,5-18% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính toàn cầu. 65% trong số đó đến từ gia súc. Những con số biết nói này đủ để khiến nhiều người cân nhắc từ bỏ thịt đỏ và chuyển sang ăn chay. Song liệu họ có từ bỏ thời trang da hay không?

Theo cây viết của Vogue, câu trả lời có lẽ là không. Da giả thường được đánh giá có chất lượng thấp và nguồn gốc từ dầu mỏ. Điều này gây ra cuộc tranh luận lớn về việc cái nào "tồi tệ hơn" đối với môi trường: Da thật hay giả?

Việc nuôi động vật để làm thực phẩm, thời trang là nguyên nhân hàng đầu gây ra biến đổi khí hậu và có liên quan đến sự nóng lên toàn cầu, phá rừng, ô nhiễm nguồn nước. Do vậy, không ít thương hiệu thời trang nỗ lực tìm cách thay đổi quy trình sản xuất trang phục của họ để hạn chế tác động đến môi trường và động vật.

Các vật liệu tự nhiên thân thiện với môi trường gần đây đã trở nên phổ biến trong giới thiết kế bao gồm lá dứa, tre và cây gai dầu. Vật liệu sinh học tiếp theo đã đạt được sức hút là nấm. Nấm có thể dùng trong chế biến thức ăn nhưng chúng cũng có chất dệt linh hoạt đáng ngạc nhiên.

Song câu chuyện thực sự không phải nấm mà là sợi nấm. Nhà thiết kế có thể tạo quần áo dệt từ sợi nấm hay thậm chí là da nấm. Các công ty khác nhau sản xuất nó theo những cách khác nhau và có nhiều hứa hẹn trong những vật liệu này.

Sợi nấm là mạng lưới phân nhánh, được tìm thấy dưới đất và là bộ phận sinh dưỡng chính của nấm. Những cây nấm mà chúng ta nhìn thấy trên bề mặt chỉ là quả thể. Song sợi nấm cũng có thể được coi là mạng lưới ngầm của các nhánh giống và rừng. Nó kết nối mọi thực vật sống và cây cối. Đồng thời tạo điều kiện trao đổi chất dinh dưỡng, phá vỡ vật chất thối rữa, tái tạo trái đất và thậm chí cô lập carbon.

Nấm có thể được trồng trên chất thải nông nghiệp, ống ngô hoặc gỗ vụn... trong thời gian ngắn và không phải giết động vật để làm quần áo hay túi xách. Merlin Sheldrake cho biết nấm cũng có thể được trồng trên mảnh quần áo. Nhưng vì tính phù du là không tồn tại được lâu, chúng sẽ chết khá nhanh.

Bước đột phá của các nhà mốt

Tại Tuần lễ thời trang Paris (Pháp), Iris Van Herpen đã sử dụng nấm và cuốn sách Entangled Life làm nguồn cảm hứng cho toàn bộ bộ sưu tập thời trang cao cấp. Cô gọi đó là "lớp sơn kỳ diệu của sự kết nối với nhau" của sợi nấm và bào tử. Đối với Iris Van Herpen, chúng đại diện cho sự tái sinh và tồn tại.

"Tôi nghĩ rằng năm vừa qua đối với tôi cũng như mọi người là sự cô lập và xa cách. Thật sự rất đẹp khi nhìn vào thiên nhiên và thấy cách thiên nhiên kết nối giống cách chúng ta giao tiếp", nhà thiết kế 38 tuổi chia sẻ.

Cả Stella McCartney và Hermès đều đã thông báo rằng họ sẽ giới thiệu chất liệu da làm từ nấm vào bộ sưu tập của mình. Các nhà mốt đã hợp tác với các công ty riêng biệt về các lựa chọn thay thế da thuần chay, bền vững, không có nguồn gốc động vật, được làm từ sợi nấm, hệ thống rễ ngầm có thể tái tạo vô tận của nấm.

Đầu tháng 4/2021, Hermès - đồng nghĩa với hàng da tốt nhất thế giới - đã tiến thêm một bước khi thông báo về việc phát hành túi làm từ nấm. Phá vỡ truyền thống, phiên bản mới nhất của chiếc túi du lịch Victoria sẽ được chế tác từ da sợi nấm trồng trong phòng thí nghiệm của công ty khởi nghiệp tại California (Mỹ), chất thay thế thuần chay được làm từ rễ giống màng ở gốc nấm.

Stella McCartney - luôn dẫn đầu xu hướng môi trường - đã ra mắt phiên bản da sợi nấm của chiếc túi xách Falabella của mình trong khuôn khổ triển lãm V&A's Fashioned From Nature. Phiên bản da nấm của họ được gọi là Mylo. Mùa Thu năm 2020, Stella McCartney đã thành lập một tập đoàn với Kering, Adidas và Lululemon để đầu tư vào sự phát triển của Mylo.

Stella McCartney nói rằng nấm là nguồn cảm hứng chính cho bộ sưu tập của cô. Nhà thiết kế cũng giới thiệu những miếng da thuần chay làm từ sợi nấm. Cô kết nối nấm với ngành thời trang. "Những gì bạn thấy trên đường băng hôm nay là ngành thời trang có ý thức của ngày mai", cô nói.