Mỹ tiếp nhận lô đầu đạn hạt nhân

Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA), đơn vị quản lý kho vũ khí hạt nhân Mỹ, hôm 28/12 cho biết đã bàn giao toàn bộ số đầu đạn hạt nhân đương lượng thấp W76-2 cho hải quân Mỹ để trang bị trên tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm Trident D5. Tuy nhiên, NNSA không tiết lộ số lượng đầu đạn được chế tạo và có bao nhiêu quả được trang bị cho tên lửa Trident D5.

Lô đầu đạn W76-2 được bàn giao cho hải quân chỉ vài tuần trước khi Tổng thống đắc cử Joe Biden nhậm chức. Biden từng phản đối quyết liệt việc sản xuất và biên chế loại đầu đạn hạt nhân đương lượng thấp này, trong khi chính quyền Tổng thống Donald Trump lại ủng hộ và thúc đẩy ý tưởng đó.

"W76-2 là câu trả lời của nước Mỹ với yêu cầu về tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân đương lượng thấp được đề cập trong Đánh giá chung về tình trạng hạt nhân (NPR) năm 2018", báo cáo của NNSA có đoạn viết.

Phương tiện hồi quyển chứa đầu đạn W76-1 sau quá trình kiểm tra. Ảnh: Pantex Plant.

W76-2 được chế tạo theo yêu cầu của chính quyền Tổng thống Trump sau khi báo cáo NPR năm 2018 cho thấy Mỹ không chỉ muốn hiện đại hóa lực lượng hạt nhân đang già cỗi, mà còn nghiên cứu nhiều vũ khí mới để đối phó Nga, Trung Quốc và nhiều quốc gia khác.

Báo cáo khẳng định Washington có thể dùng vũ khí hạt nhân đương lượng thấp đáp trả "các cuộc tấn công phi hạt nhân chiến lược", bao gồm những cuộc tập kích nhằm vào cơ sở hạ tầng và người dân Mỹ, cũng như các quốc gia đồng minh và đối tác.

Đầu đạn W76-2 đầu tiên được hoàn thiện hồi tháng 2/2019. Tàu ngầm USS Tennesssee đầu năm nay được cho là đã ra biển tuần tra với tên lửa Trident D5 lắp đầu đạn W76-2. Toàn bộ quá trình sản xuất và bàn giao chỉ kéo dài trong 17 tháng, so với con số hơn 10 năm của mẫu trước đó, cho thấy nó dường như được hoán cải từ những đầu đạn W76-1 có sẵn.

W76-2 có sức nổ tương đương 5.000-7.000 tấn thuốc nổ TNT, nhỏ hơn nhiều so với mức 100.000 tấn của mẫu W76-1 hoặc 455.000 tấn của đầu đạn W88 trang bị cho tên lửa đạn đạo Trident D5. Điều này khiến nó sở hữu uy lực của vũ khí hạt nhân chiến thuật, nhưng có thể phóng tới bất kỳ mục tiêu nào trên Trái Đất trong thời gian ngắn.

Những người phản đối dự án W76-2 cảnh báo nó có thể dẫn tới xu hướng coi vũ khí hạt nhân là giải pháp giành chiến thắng, thay vì đóng vai trò răn đe ngăn ngừa xung đột như hiện nay.

"Ý tưởng tồi tệ. Việc sở hữu chúng sẽ khiến Mỹ càng sẵn sàng sử dụng chúng hơn", Tổng thống đắc cử Joe Biden nói hồi giữa năm 2019, đề cập đến đầu đạn hạt nhân đương lượng thấp.

Phó tổng thống đắc cử Kamala Harris, khi đó là thượng nghị sĩ bang California, cũng kêu gọi ban hành lệnh cấm những đầu đạn hạt nhân đương lượng thấp như W76-2.

Hiện chưa rõ chính quyền Biden sẽ giải quyết kho đầu đạn W76-2 thế nào khi chúng đã được bàn giao cho hải quân. Giới chuyên gia nhận định có hai giải pháp là loại biên toàn bộ đầu đạn trong trường hợp chúng được chế tạo mới, hoặc trả về cấu hình nguyên bản nếu đó là những đầu đạn W76-1 được hoán cải.