Liên quân CSTO do Nga dẫn đầu có thể điều binh sĩ tới Kazakhstan

"Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) sẽ triển khai số lượng chưa xác định lính gìn giữ hòa bình tới Kazakhstan có thời hạn, nhằm ổn định tình hình tại quốc gia đang bị tác động từ bên ngoài", Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan, chủ tịch luân phiên CSTO, cho biết trong bài đăng trên Facebook hôm nay.

Thông báo được đưa ra sau khi Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev cho biết đã kêu gọi hỗ trợ từ liên minh an ninh do Nga dẫn đầu nhằm đối phó với "những nhóm khủng bố được huấn luyện kỹ càng ở nước ngoài".

Tòa nhà chính phủ bị đốt phá tại thành phố Almaty của Kazakhstan hôm 5/1. Ảnh: Reuters.

Kazakhstan là thành viên Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), cùng với Nga, Belarus, Armenia, Kyrgyzstan và Tajikistan. Đây là liên minh quân sự do Moskva dẫn đầu, tương tự NATO, trong đó cả khối có trách nhiệm bảo vệ an ninh cho bất cứ thành viên nào bị nước ngoài tấn công.

Biểu tình bùng phát ở thị trấn Zhanaozen, tỉnh Mangystau, miền tây Kazakhstan từ cuối tuần trước và đã lan rộng ra nhiều địa phương trên cả nước. Người dân xuống đường để phản đối tình trạng giá khí hóa lỏng (LPG) leo thang gần đây. Người biểu tình đã đốt phá nhiều tòa nhà chính phủ và kiểm soát sân bay quốc tế ở Almaty, thành phố lớn nhất Kazakhstan.

Cảnh sát Kazakhstan hôm 4/1 phải sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng để đẩy đuổi hàng trăm người biểu tình khỏi khu vực quảng trường ở Almaty. Tuy nhiên, các cuộc đụng độ tiếp tục xảy ra.

Bộ Nội vụ Kazakhstan cho biết đã có 8 cảnh sát và lính vệ binh quốc gia thiệt mạng trong các cuộc đụng độ, trong khi hai binh sĩ chết trong "chiến dịch chống khủng bố" ở sân bay Almaty.

Chính phủ Kazakhstan từ năm 2019 bắt đầu giảm trợ cấp LPG và chấm dứt mọi khoản trợ giá từ đầu năm nay. Ngay lập tức, giá LPG ở nhiều nơi đã tăng gấp đôi, từ 60 tenge (0,14 USD) lên 120 tenge (0,28 USD) mỗi lít. Nhiều người Kazakhstan dùng LPG để chạy xe. Theo số liệu của chính phủ, 70-90% xe hơi ở Mangystau chạy bằng loại nhiên liệu này.

Nội các của Thủ tướng Askar Mamin đồng loạt từ chức sau khi biểu tình bùng phát. Tổng thống Tokayev chấp thuận đơn từ chức, đồng thời yêu cầu họ cùng thống đốc các tỉnh tái áp đặt biện pháp kiểm soát giá LPG, xăng, dầu diesel và các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu khác.