Kinh ngạc trước những bí ẩn của Ai Cập được khai quật từ nấm mộ sâu

Bọ hung cũng là một con vật linh thiêng của thế giới thần thoại Ai Cập.

Nếu nói Hy Lạp là cái nôi của nền văn minh nhân loại thì Ai Cập xứng đáng là cái rốn của những điều huyền bí đầy ma thuật. Xét về thần thoại và truyền thuyết, đất nước Ai Cập bỏ xa bất kì xứ sở hoặc vương quốc cổ đại nào. Thậm chí, đến ngày nay, trang thiết bị tối tân của khoa học hiện đại vẫn chưa khám phá được hết những điều đang chôn vùi dưới nấm mộ sâu của mảnh đất Ai Cập huyền bí.

Ankh – Biểu tượng của cuộc sống vĩnh cửu

Theo nghĩa của chữ tượng hình thời Ai Cập cổ đại, Ankh có nghĩa là “cuộc sống”. Nó còn được coi như là “chìa khóa của sự sống” vì hình dạng được tạo ra giống chiếc chìa khóa để mở “cửa địa ngục”. Ankh cũng gợi lên hình ảnh của mặt trời mọc nơi đường chân trời, biểu thị cho sự tái sinh mỗi ngày. Theo tương truyền, chỉ có các vị thần chủ chốt hoặc Pharaoh được chỉ định mới có thể cầm đến bảo vật này vì chúng quyết định sự sống và cái chết của bất kì ai trong vương quốc. Người Ai Cập cổ đại coi đây như là một lá bùa giúp bảo vệ cuộc sống của mình tránh khỏi quỷ dữ và các thế lực đen tối. Một khi đánh mất Ankh, sự sống của người đó coi như “chấm hết”.

Theo văn hóa Ai Cập, Ankh là chìa khóa của sự sống.

Bọ hung – hiện thân của đấng tối cao

Chưa một nền văn minh nào coi loài bọ hung dơ bẩn bậc nhất xã hội như một vị thần danh giá giống người Ai Cập cổ đại. Theo truyền thuyết, loài bọ hung đại diện cho thần mặt trời Khepri. Vì đặc tính phân hủy thể xác nên loài bọ hung cũng là biểu tượng của sự hồi sinh. Khi một người chết đi, xác của họ sẽ được bọ hung xử lý mang phần hồn về với thế giới bên kia. Vì là cận vệ của thế giới thần linh nên bọ hung sẽ bảo vệ con người thoát khỏi răng nanh của quỷ dữ. Khi Pharaoh Amenhotep III băng hà, hàng trăm vật kỉ niệm có hình bọ hung đã được làm để ghi dấu những cột mốc sự kiện trong cuộc đời ông.

Con mắt của Horus và biểu tượng của nền y học nhân loại

Trong thần thoại Ai Cập, trận chiến giữa Seth và Horus là trận chiến “kinh thiên động địa” nhất lịch sử nhân loại. Theo truyền thuyết, Seth, anh trai của Horus, đã giết hại thần Osiris. Horus đã chiến đấu với Seth để trả thù cho cái chết của người cha và phải hy sinh con mắt trái. Lúc này, vị thần mặt trăng là Thoth được phái đến để giúp tìm và khôi phục con mắt cho Horus. Con mắt của Horus, cũng được gọi là "Oudjat", tượng trưng cho sự bảo vệ chống lại cái ác và đem đến trí tuệ, sự uyên bác.

Một điều đặc biệt là vào thế kỉ thứ II, Galen - một bác sĩ nổi tiếng đã biến tấu ký hiệu Rx từ hình tượng đôi mắt của Horus để làm dấu ấn cho các toa thuốc. Và ngày nay, ký hiệu này vẫn còn được dùng khá rộng rãi với ý nghĩa của sự hồi phục và tính thống nhất trong các đơn thuốc.

Con mắt của thần Horus là biểu tượng của cái thiện chống lại cái ác.

Thần Anubis cai quản cái chết, quản lý linh hồn

Sở hữu một ngoại hình đặc biệt và thiêng liêng, Anubis có thân hình của một người đàn ông và cái đầu của chó rừng. Người ta cho rằng, chó rừng thường lang thang và canh giữ những cái xác, nên thần Anubis được tạo ra với ý nghĩa bảo vệ linh hồn, cai quản cánh cổng địa ngục. Khi một người chết đi, thần Anubis sẽ cân quả tim của họ. Nếu quả tim nặng hơn cọng lông chim vì những tội lỗi lúc còn sống thì người ấy sẽ bị đày xuống địa ngục. Còn ngược lại, người đó sẽ được về thế giới của các vị thần. Anubis còn là vị thần của quá trình ướp xác. Các quan tế ngày xưa khi ướp xác người chết đều phải đeo mặt nạ thần Anubis để quá trình này được diễn ra suôn sẻ.

Anubis một trong những vị thần linh thiêng của Ai Cập cổ đại.

Móc và néo – nguồn gốc của ký tự X

Chiếc móc (heq) tượng trưng cho tính âm, còn chiếc néo (nekhakha) tượng trưng cho tính dương và khía cạnh quyền lực hữu hình của Pharaoh. Cặp đôi này thường đi với nhau và được sử dụng phổ biến từ triều đại Middle Kingdom, có tác dụng giống như quyền trượng khẳng định sức mạnh và quyền lực của nhà vua.

Vật dụng này được cho là bắt nguồn từ thần nông nghiệp cổ đại của Ai Cập, Anedjti. Thời xa xưa, tư thế cầm móc và néo bắt chéo hai cánh tay vào nhau trước ngực là biểu thị của cái chết. Nhưng nếu cầm thẳng chúng ở trước mặt thì mang nghĩa của sự phán xét. Móc và néo là hai linh vật quen thuộc của người Ai Cập và các vị Pharaoh quyền lực. Chúng mang một thông điệp về mặt thông thái, kỷ cương và uy nghiêm của một người lãnh đạo. Người ta cho rằng, kí tự X có nguồn gốc từ hình ảnh chiếc néo và chiếc móc bắt chéo với nhau, và đó là biểu tượng của cái chết và sự tái sinh. Trong nguyên gốc, từ "ex" - vốn là tượng trưng cho chữ X - mang nghĩa là đã chết, khi người ta nói ex-husband nghĩa là để ám chỉ người chồng đã mất.

Kí tự X tượng trưng cho cái chết và sự tái sinh.

Có thể nói chưa một nền văn minh cổ đại nào lại chứa nhiều điều huyền bí như Ai Cập. Trên thực tế, Ai Cập cổ đại lẫn hiện đại vẫn còn nhiều bí ẩn mà khoa học tân tiến vẫn chưa thể khám phá hết. Những công trình và cổ vật được khai quật hiện tại chỉ là một phần rất nhỏ trong số những điều bí ẩn còn bị vùi sâu dưới lớp cát sa mạc của đất nước Ai Cập kì bí.