Kiến thức có thể mang tính bẩm sinh

Lâu nay, các nhà khoa học cho rằng ở mỗi người, “lộ trình” của các nơ-ron thần kinh được hình thành và củng cố theo kinh nghiệm của người đó. Việc ghi nhớ các sự kiện vào não bộ được thực hiện theo nguyên tắc này. Trong bài viết trên chuyên san PNAS, nhóm Blue Brain cho biết đã tìm thấy một số nơ-ron thần kinh “liên lạc” với nhau một cách độc lập và không liên quan gì tới kinh nghiệm hay quá trình học tập của người tham gia thí nghiệm. Cụ thể hơn, tại vùng vỏ não mới (néocortex), có khoảng 50 nơ-ron thần kinh tạo thành một số nhóm nhỏ kết nối với nhau một cách bất biến và khá đơn giản. Kinh nghiệm của chủ thể không đóng vai trò gì trong những kết nối này.

Các nhóm nơ-ron thần kinh kể trên được các nhà nghiên cứu xem là các “viên gạch” cơ bản mang lại một số kiến thức “bẩm sinh”, chẳng hạn những hoạt động đơn giản của môi trường. Các kiến thức tiếp thu được sẽ hình thành sau đó và kết nối với những “viên gạch” ban đầu. Markram nhận định: “Điều này giúp giải thích vì sao chúng ta đều chia sẻ cùng một hình ảnh về thế giới vật chất xung quanh, trong khi trí nhớ của mỗi người được hình thành từ những kinh nghiệm cá nhân vốn rất khác nhau”. Theo Markram, giả thuyết rằng trí nhớ được xây dựng như một trò chơi Lego, với những “viên gạch” bẩm sinh làm nền tảng mở ra một hướng nghiên cứu hoàn toàn mới. Các nhà khoa học sẽ có cơ sở để xem xét vai trò giữa “bẩm sinh” và “tiếp thu” trong việc hình thành kiến thức, từ đó hiểu thêm về các cơ chế hoạt động của bộ não.

Hồng Hà