Mặc dù đã nghiên cứu suốt 15 năm qua nhưng các nhà khoa học vẫn phải bó tay trước hiện tượng kỳ lạ này.
Trong khi người Ai Cập cổ đại phải dành hàng thế kỷ để nghiên cứu và phát triển kỹ thuật ướp xác thì sự việc ở một nghĩa địa thuộc thị trấn San Bernardo, Colombia hoàn toàn khác.
Bằng một cách kỳ lạ nào đó, các thi thể được chôn ở đây cứ tự hóa thành đá sau một thời gian an nghỉ.
Đã có rất nhiều nhà khoa học tới San Bernardo để nghiên cứu về hiện tượng huyền bí này.
Hiện tượng lạ bắt đầu được một thợ đào mộ có tên Eduardo Cifuentes chú ý tới cách đây 15 năm.
Trong những lần cải tạo lại những ngôi mộ đã bị lãng quên, người đàn ông này nhận ra điều gì đó thật đặc biệt ở khu an táng.
Theo mô tả của Cifuentes, quần áo và làn da của các xác chết đều chuyển sang màu nâu. Ngoài ra, làn da của các xác chết đều trông xanh xao và nhăn nheo do tác động của thời gian.
Qua khảo sát ban đầu, hầu hết các xác chết đều được chôn vào khoảng cuối những năm 1950.
Mặc dù đã nghiên cứu trong một thời gian dài nhưng các nhà khoa học cũng không thể đưa ra được lời giải thích thỏa mãn nhất cho hiện tượng lạ này.
Trước kia ở thị trấn Guanajuato, Mexico, các xác chết cũng có thể tự hóa đá do điều kiện đất và khí gas trong lòng đất. Nhưng giả thiết này không thể áp dụng để lý giải được ở San Bernardo.
Bởi lẽ, các xác chết ở đây đều được đặt vào quan tài rồi mới chôn trong mộ theo nghi lễ của địa phương. Vì vậy, các xác chết đều không tiếp xúc trực tiếp với đất.
Người dân địa phương đã từng đưa ra một vài lời giải thích như do nguồn nước, sự thiếu hụt hóa chất, điều kiện nhiệt độ của nền đất…
Thậm chí, họ còn đặt giả thiết có thể do thói quen ăn 2 loại quả đặc trưng của vùng là guatila và balu.
Ngày nay, các xác ướp đều được bảo quản và trưng bày tại viện bảo tàng.
Dẫu biết rằng việc làm này có thể thúc đẩy kinh tế của thị trấn nhưng một số người dân vẫn cảm thấy không hài lòng với hình thức kinh doanh trên xác chết kiểu này.