Israel từng hăm dọa công tố viên ICC?

Kết quả điều tra được công bố ngày 28/5 của báo Anh Guardian cho thấy Yossi Cohen, giám đốc cơ quan tình báo quốc gia Mossad của Israel nhiệm kỳ 2016-2021, đã đe dọa công tố viên trưởng Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) Fatou Bensouda trong nhiều cuộc gặp bí mật.

Những cuộc gặp này diễn ra hồi năm 2021, sau khi bà Bensouda quyết định mở cuộc điều tra cáo buộc tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người ở những vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của người Palestine, Guardian dẫn các nguồn tin giấu tên cho hay.

Tuần trước, Karim Khan, người kế nhiệm của bà Bensouda, đã xin lệnh bắt Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu dựa trên cuộc điều tra năm 2021. Khan tuyên bố văn phòng của ông có "cơ sở hợp lý" để tin rằng Thủ tướng Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant phải chịu "trách nhiệm hình sự" về "tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người".

Một quan chức cấp cao Israel cho hay hoạt động của giám đốc Mossad Cohen được lãnh đạo cấp cao "bật đèn xanh" với lý do cuộc điều tra có thể khiến quan chức quân đội Israel bị truy tố.

Một người nắm rõ các hoạt động của Cohen cho biết ông này đã tìm cách hăm dọa bà Bensouda nhằm tác động đến quyết định của bà, nhưng không thành công.

"Bà nên giúp chúng tôi và để chúng tôi săn sóc. Bà không muốn dính dáng đến những việc có thể ảnh hưởng đến sự an toàn của bản thân và gia đình đâu", nguồn tin dẫn lời Cohen nói với bà Bensouda.

Trong cuộc điều tra của Guardian, tình báo Israel cũng bị cáo buộc đã tiến hành cuộc chiến gián điệp kéo dài hàng thập kỷ nhằm vào ICC. Theo đó, Israel "triển khai các cơ quan tình báo để giám sát, xâm nhập máy tính, gây áp lực, bôi nhọ và đe dọa các thành viên cấp cao của ICC".

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (trái), cựu công tố viên trưởng ICC Fatou Bensouda (giữa) và cựu lãnh đạo Mossad Yossi Cohen. Ảnh: Guardian

Tình báo Israel đã nghe lén các cuộc điện thoại, chặn thu tin nhắn, email và tài liệu của quan chức ICC, trong đó có trưởng công tố Khan và người tiền nhiệm Bensouda. Thông tin tình báo này được cho là đã giúp Thủ tướng Netanyahu hiểu rõ kế hoạch của ICC.

Liên lạc thu được gần đây giữa ông Khan và một bên khác cho thấy công tố viên trưởng ICC đã lên kế hoạch phát lệnh bắt, nhưng phải chịu "áp lực rất lớn từ Mỹ".

Theo một nguồn tin tình báo, ông Netanyahu rất chú ý đến các hoạt động do thám nhằm vào ICC. Ngoài cố vấn an ninh quốc gia của Thủ tướng, cơ quan an ninh Shin Bet, tình báo quân đội và tình báo mạng Israel cũng tham gia hoạt động này. Thông tin thu được sẽ chuyển tới Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao và Bộ Các vấn đề Chiến lược.

Một nguồn tin từ Israel cho biết có tấm bảng lớn trong cơ quan tình báo Israel ghi tên khoảng 60 người bị giám sát, một nửa trong số họ là người Palestine và một nửa đến từ các quốc gia khác, trong đó có quan chức Liên Hợp Quốc và nhân viên ICC.

Phản ứng về thông tin trên Guardian, phát ngôn viên ICC nói tòa đã biết về "các hoạt động thu thập tình báo của một số cơ quan quốc gia có thái độ thù địch với tòa". ICC khẳng định đã thực hiện biện pháp đối phó và không hoạt động gián điệp nào xâm nhập được nơi lưu trữ những bằng chứng quan trọng của tòa, vốn luôn được bảo mật.

Phát ngôn viên văn phòng Thủ tướng Israel gọi kết quả điều tra là "những cáo buộc sai trái và vô căn cứ nhằm gây tổn hại nhà nước Israel". Người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố cơ quan này không do thám hay tiến hành các hoạt động gián điệp khác nhằm vào ICC.

Ngoài Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng Israel, công tố viên Khan cũng đề xuất lệnh bắt các thủ lĩnh hàng đầu của Hamas Yahya Sinwar, Ismail Haniyeh và Mohamed Deif vì cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

Israel không phải thành viên của ICC và không công nhận thẩm quyền của tòa. Tel Aviv cũng đang phải đối mặt cáo buộc diệt chủng tại Tòa Công lý Quốc tế (ICJ), tòa án cao nhất của Liên Hợp Quốc.