Hành động hàng ngày của cha mẹ khiến con thui chột sự tự tin, dù có giỏi đến mấy

Trong sự phát triển của trẻ, tự tin là một yếu tố rất quan trọng. Tự tin giúp cho trẻ vượt qua được trở ngại, áp lực và những thử thách khác trong cuộc sống. Để giúp cho trẻ hình thành sự tự tin và đương đầu với những khó khăn gặp phải, cha mẹ giống như người thầy đầu tiên. Thế nhưng trong thực tế, nhiều cha mẹ vì không hiểu mình mà đã không biết cách để dạy đứa trẻ thành người tự tin.

Như câu chuyện của chị Hương ở Nam Định chia sẻ trong buổi "Lãnh đạo chính mình - hiểu mình để dạy con". Anh chị có hai đứa con trai. Đứa con trai thứ nhất của anh chị nhanh nhẹn, hoạt bát, tự tin tham gia mọi hoạt động và luôn được bố mẹ tán thưởng. Còn cậu con trai thứ hai, chị chia sẻ rằng bạn đó không "xuất sắc" như anh và thiếu tự tin, học hành kém hơn. Vợ chồng anh chị luôn phàn nàn con nhút nhát, không chịu ra ngoài, mỗi khi làm việc gì là không tập trung và làm gì cũng đổ vỡ, hỏng… Chị không hiểu vì sao mà con trai của mình lại thiếu tự tin đến vậy. Khi chia sẻ cùng chuyên gia, bản thân chị mới biết được lí do xuất phát từ chính chị.

Chuyên gia Nguyễn Đoàn Kim Sơn cho rằng, một người tự tin là một người không quá giỏi nhiều việc, thạo hết mọi việc, biết mình điểm mạnh hay điểm yếu gì và không sợ người khác đánh giá, phán xét. Một người tự tin tự động biết dạy con mình tự tin, còn một người không tự tin sẽ không biết dạy con mình tự tin. Nhưng nhiều cha mẹ như chị Hương không nhận thấy chính mình là người không tự tin. Không biết dạy con tự tin mà chỉ đổ lỗi cho con khiếm khuyết, không hoàn hảo.

Cha mẹ chỉ biết chê con, thấy vết sẹo, chưa hoàn hảo và thấy con chưa tốt cho thấy rằng bố mẹ rất thiếu tự tin. Bởi vậy để dạy con tự tin thì chính bản thân cha mẹ cần phải lãnh đạo chính mình – hiểu mình. Khi hiểu chính mình thì biết được điểm mạnh, yếu của mình. Một người tự tin là người biết chấp nhận để không cho bất kì một yếu tố nào không tốt xâm nhập vào con người của mình.

 

Ảnh minh họa

Chuyên gia cũng cho rằng, sự tự tin của đứa trẻ đến từ cảm giác được yêu thương và an tâm. Thể hiện tình yêu thương vô điều kiện với con cái sẽ mang lại cho trẻ cảm giác ấm áp, an toàn và thân thuộc, khiến trẻ cảm thấy hài lòng với bản thân. Tuy nhiên, đây là những sai lầm mà rất nhiều cha mẹ mắc phải khiến con dần thôi chụt sự tự tin của mình:

+ Không ghi nhận, khuyến khích: Khi mình làm bất kỳ một việc gì mà không có ai ghi nhận và động viên khuyến khích thì cũng hạn chế sự phát triển, sáng tạo của con. Chính vì vậy, động viên khích lệ con bằng những lời khen đúng lúc sẽ tăng động lực để con nỗ lực hơn mỗi ngày.

+ So sánh con: Rất nhiều bà mẹ gặp phải cái lỗi là con họ rất hoàn hảo nhưng luôn luôn so sánh con mình với người khác. Cuối cùng biến một đứa trẻ vô cùng giỏi thành một đứa trẻ thiếu tự tin bởi vì chưa bao giờ trẻ thấy mình hoàn hảo trong mắt mẹ mình cả.

+ Thường xuyên kể tội, không gieo vào đầu con những điều tốt của con: Hãy quan tâm đến điều mà con bạn thích làm, đảm bảo con có thể làm điều đó. Tập trung vào điểm mạnh mà con bạn thích làm vì giúp trẻ hài lòng với bản thân và gia tăng tự tin về bản thân cũng như khả năng của trẻ.

Việc so sánh liên tục, không ghi nhận và kể tội thường xuyên càng khiến con không cố gắng. Khi trẻ không khỏe về mặt vật lý thì khó khỏe về mặt tinh thần. Lúc này chúng ta lại tiếp tục so sánh là tự động nó sẽ ngặm nhấm nghĩ mình thiếu tự tin.

Đồng quan điểm, CEO Lê Dung - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đào tạo và Phát triển nhân lực Dgroup cũng nhấn mạnh, khi con quá tự ti cha mẹ hãy động viên con, khi con quá tự tin hãy nghiêm khắc hơn với con để con biết ý thức giúp đỡ những người xung quanh những lúc cần thiết tránh lớn lên con trở nên kiêu ngạo...

Trong việc dạy con mình chị cũng áp dụng 9 nguyên tắc vàng đắc nhân tâm gồm:

1. Không chỉ trích, không oán trách, không than phiền.

2. Thành thật khen ngợi, cảm kích người khác.

3. Khơi gợi người khác ý muốn thực hiện điều mình muốn họ làm cho mình.

4. Chân thành quan tâm đến người khác.

5. Luôn mỉm cười.

6. Luôn nhớ rằng tên một người là 1 âm thanh êm đền ngọt ngào và quan trọng nhất đối với họ.

7. Luôn lắng nghe người khác, khuyến khích người khác nói về họ.

8. Nói những điều người khác quan tâm, hoặc họ muốn nghe.

9. Thành thật cho người khác thấy sự quan trọng của họ.

Sự nhút nhát của con cái xuất phát từ chính sự tự ti trong tiềm thức của cha mẹ. Vì vậy, mình luôn cố gắng động viên và ghi nhận những điều mà con mình đã làm được dù nhỏ nhất như việc con biết căm cơm, hay rửa bát...; Chúng ta sinh ra vốn không phải hoàn hảo, chúng ta có cả cuộc đời để hoàn thiện chính mình.

Con cái cũng vậy, còn nhiều khuyết điểm và thiếu sót, đặc biệt là những đứa trẻ hướng nội lại càng bị phụ thuộc vào đánh giá và góc nhìn của cha mẹ. Cách giải quyết vấn đề chính là hãy ghi nhận con, cho con thấy rằng bản thân mình tự hào về những điều con làm được, khuyến khích thúc đẩy nội lực của con.