EU tố Thổ Nhĩ Kỳ muốn mở lại 'thị trấn ma'

Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell ngày 20/7 đã bày tỏ quan ngại trước thông báo của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan về kế hoạch mở lại khu nghỉ dưỡng bị bỏ hoang Varosha ở Cyprus mà ông cho là "không thể chấp nhận được."

Theo phóng viên TTXVN tại EU, trong một tuyên bố, ông Borrell nhấn mạnh EU một lần nữa nhắc lại sự cần thiết phải tránh các hành động đơn phương trái với luật pháp quốc tế và các hành động khiêu khích mới, có thể làm gia tăng căng thẳng trên đảo và gây nguy hiểm cho việc nối lại các cuộc đàm phán để giải quyết toàn diện vấn đề Cyprus.

Trước đó cùng ngày, Tổng thống Erdogan đã tái khẳng định cam kết của ông đối với một giải pháp hai nhà nước và cáo buộc chính phủ Hy Lạp-Cyprus "không trung thực" trong việc giải quyết vấn đề phân chia hòn đảo ở Địa Trung Hải này.

Về phần mình, người đứng đầu Bắc Cyprus, Ersin Tatar, đã tuyên bố bắt đầu "giai đoạn hai của kế hoạch mở rộng Varosha," nhằm "chấm dứt tang tóc."

Việc mở cửa trở lại khu nghỉ dưỡng ven biển bị bỏ hoang, bị coi là "thị trấn ma" kể từ sau cuộc chiến tranh giữa Cyprus với Thổ Nhĩ Kỳ khiến quốc đảo này chia thành hai nửa năm 1974 và bị quân đội Thổ Nhĩ Kỳ phong tỏa bằng hàng rào thép gai, là một lằn ranh đỏ đối với chính phủ Cyprus-Hy Lạp. "Cuộc sống sẽ tiếp tục" ở Varosha, Tổng thống Erdogan nói.

Ông Borrell cho biết ông "quan ngại sâu sắc trước những thông báo của Tổng thống Erdogan và ông Tatar, liên quan đến khu vực Varosha bị phong tỏa.

Ông nhấn mạnh "một quyết định đơn phương không thể chấp nhận được nhằm mục đích thay đổi tình trạng của Varosha."

Trong thông cáo báo chí của mình, EU "kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các hạn chế về quyền tự do đi lại của Lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Cyprus (UNFICYP) được áp đặt tại khu vực Varosha, để phái bộ có thể tuần tra và thực hiện các hoạt động được giao phó.”

Cộng hòa Cyprus ở Địa Trung Hải bị chia đôi vào năm 1974 khi một cuộc đảo chính do chính phủ Hy Lạp hậu thuẫn phải đối mặt với hành động can thiệp của Thổ Nhĩ Kỳ, dẫn đến việc chia cắt đảo quốc này thành hai miền.

Miền Bắc tự xưng là Cộng hòa Bắc Cyprus, vốn chỉ được Thổ Nhĩ Kỳ công nhận, trong khi cộng đồng quốc tế vẫn xem vùng lãnh thổ này thuộc thành phần Cộng hòa Cyprus.

Các cuộc đàm phán về việc thống nhất hòn đảo đã bị đình trệ kể từ năm 2017. EU từ chối bất kỳ giải pháp hai nhà nước nào để giải quyết xung đột này.

Nằm ở vùng đất giữa hai phần Nam, Bắc bị chia cắt, khu nghỉ mát nổi tiếng Varosha thuộc thành phố cổ Famagusta, nơi từng thu hút khách du lịch khắp thế giới nhưng bị bỏ hoang tử nhiều chục năm nay do lệnh cấm lui tới./.