EU quan ngại khi Iran tuyên bố gia tăng hoạt động làm giàu urani

Ngày 7/7, Liên minh châu Âu (EU) lên tiếng bày tỏ quan ngại sau khi Iran tuyên bố gia tăng hoạt động làm giàu urani vượt mức giới hạn quy định trong thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) ký năm 2015, đồng thời cho biết đang liên hệ chặt chẽ với các bên tham gia ký thỏa thuận để thảo luận những bước tiếp theo.

Trong một tuyên bố, bà Maja Kocijancic, người phát ngôn của Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU Federica Mogherini, nhấn mạnh EU "hết sức quan ngại về tuyên bố của Iran rằng nước này bắt đầu làm giàu urani trên mức giới hạn 3,67%."

Theo đó, EU hối thúc Iran "chấm dứt và hủy bỏ tất cả các hoạt động trái với các cam kết của nước này." Bà Kocijancic cũng cho biết EU đang đang liên hệ chặt chẽ với các bên khác tham gia JCPOA về những bước đi tiếp theo trong khuôn khổ các điều khoản của thỏa thuận.

Theo JCPOA ký kết năm 2015 giữa Iran và Nhóm P5+1 (gồm Nga, Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Đức), Iran hạn chế chương trình hạt nhân của nước này để đổi lấy việc được dỡ bỏ trừng phạt.

Thỏa thuận quy định Iran chỉ được làm giàu urani ở mức 3,67%, thấp hơn nhiều so với mức 90% để chế tạo vũ khí hạt nhân và mức 20% mà Iran đã thực hiện trước khi thỏa thuận được ký kết. Bên cạnh đó, Iran được sản xuất urani có tỷ lệ làm giàu thấp với lượng tối đa 300kg và lượng urani dư thừa có thể được bán ra nước ngoài.

Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đơn phương rút Mỹ khỏi thỏa thuận từ tháng 5/2018 và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran.

Ngày 8/5 vừa qua, đúng một năm sau khi Mỹ rút khỏi JCPOA, Iran tuyên bố đình chỉ thực hiện một số cam kết, theo đó sẽ tăng mức làm giàu urani vượt ngưỡng 3,67%, đồng thời đặt thời hạn trong vòng 60 ngày 5 nước còn lại tham gia thỏa thuận phải thực hiện nghĩa vụ của họ để đảm bảo lợi ích kinh tế của Iran theo thỏa thuận.

Phản ứng về tuyên bố trên của Iran, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Tehran "nên cẩn thận" với quyết định gia tăng hoạt động làm giàu urani. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố Iran sẽ phải gánh chịu thêm các các lệnh trừng phạt vì vi phạm giới hạn làm giàu urani.