EU cam kết sẽ cùng nhau vượt qua mọi thách thức

Tại hội nghị thượng đỉnh không chính thức diễn ra ở Sibiu, Romania ngày 9/5, 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) cam kết sẽ cùng nhau vượt qua mọi thách thức để trở thành một lực lượng mạnh mẽ hơn sau nhiều năm chia rẽ nội bộ.

Kế hoạch của Anh rời EU, còn gọi là Brexit, là mối bận tâm lớn của khối trong hơn 2 năm qua, vì vậy hội nghị thượng đỉnh lần này là cơ hội để đưa ra lời kêu gọi rõ ràng về sự thống nhất và một lần nữa khẳng định lại các nguyên tắc cơ bản của EU.

Các nhà lãnh đạo, dù quan điểm khác nhau, từ Tổng thống Pháp Emmanuel Macron - có quan điểm ủng hộ châu Âu, cho tới Thủ tướng Hungary mang tư tưởng hoài nghi châu Âu Viktor Orban, đã cùng nhất trí một danh sách 10 điểm chung mà tất cả các nước đều có thể chấp nhận được.

Danh sách những cam kết chung mà các nhà lãnh đạo EU tuyên bố sẽ bảo vệ bao gồm nguyên tắc pháp quyền dân chủ, một nền quốc phòng mạnh mẽ hơn và cải thiện việc làm cho công dân của EU.

Trong số những điều mà các nhà lãnh đạo gọi là "tinh thần Sibiu" được nêu ở tuyên bố chung, lãnh đạo EU đã cam kết sẽ gắn bó và thống nhất với nhau trong môi trường toàn cầu để tận dụng tối đa những cơ hội thương mại mới cũng như phối hợp giải quyết các vấn đề mang tầm toàn cầu như bảo vệ môi trường hay chống biến đổi khí hậu.

Thủ tướng Pháp Macron cho rằng EU cần phải trở thành một mặt trận chung để có thể đối trọng với Trung Quốc và Mỹ như một bên bình đẳng. Ông cảnh báo sự chia rẽ chính là điểm yếu của châu Âu.

Thủ tướng Đức Angela Merkel tuyên bố "thế giới không ngủ yên. EU phải đổi mới. EU phải mạnh mẽ và phải đoàn kết."

Hiện nước Anh vẫn là một thành viên của EU, nhưng Thủ tướng Theresa May không tham dự hội nghị thượng đỉnh tại Romania này mà ở lại London trong nỗ lực đạt được thỏa thuận rút khỏi "ngôi nhà chung" đã ký với EU hồi cuối năm ngoái.

Trên thực tế, 27 quốc gia còn lại của EU không hài lòng với kế hoạch Brexit của Vương quốc Anh. Sự bế tắc chính trị trong việc thông qua "thỏa thuận ly dị" đã khiến bà May phải yêu cầu hoãn lại ngày Brexit, vốn ban đầu được ấn định vào ngày 29/3, hiện bị đẩy lùi đến 31/10.

Thủ tướng Đức cho rằng đã mất quá nhiều thời gian và nỗ lực cho vấn đề Brexit, các nhà lãnh đạo EU cần phải nhóm họp thường xuyên hơn để giải quyết các vấn đề khác. Vì vậy, bà đã đưa ra đề xuất 2 tháng họp hội nghị thượng đỉnh một lần.

Quá trình lựa chọn các vị trị đứng đầu của EU tại Brussels cũng sẽ là chủ đề tranh cãi căng thẳng. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào cuối năm nay.

Chủ tịch Donald Tusk đã thông báo triệu tập một hội nghị thượng đỉnh đặc biệt vào ngày 28/5, hai ngày sau khi cuộc bầu cử nghị viện châu Âu kết thúc, nhằm hợp lý hóa thủ tục và đẩy nhanh tiến trình lựa chọn các ứng cử viên.

Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte được coi là một trong những lựa chọn đầu tiên để thay thế ông Tusk. Việc lựa chọn các ứng cử viên vào vị trí đứng đầu khối kinh tế gồm 27 quốc gia dự đoán sẽ phức tạp hơn do phụ thuộc rất nhiều vào kết quả của cuộc bầu cử châu Âu sẽ diễn ra từ 23-26/5.