Đột phá pháp y trong xét nghiệm DNA

Lấy mẫu tại hiện trường vụ án.

Mỗi người thải ra các mức DNA khác nhau vào môi trường thông qua ho, xả nước và bong tróc; và một phương pháp để đo lường điều này được kỳ vọng sẽ giúp cảnh sát bắt được tội phạm.

Phương pháp đo lượng DNA bị mất

Theo cách này, một nhóm nhà nghiên cứu Đại học Flinders (Australia) thử nghiệm một kỹ thuật pháp y mới về nhuộm tế bào trên 100 tình nguyện viên cho phép xác nhận cách mọi người thải ra các mức DNA khác nhau - từ rất thấp đến rất cao. Phương pháp này một ngày nào đó giúp cơ quan thực thi pháp luật rút ngắn thời gian điều tra một cách hiệu quả. Xuất phát từ một nghiên cứu thí điểm cách đây ba năm, nghiên cứu này tập trung vào việc phát triển một hướng đi mới để truy tìm tội phạm - bao gồm cả bằng chứng từ những người có thể là “người ít rụng lông”.

Trong số 100 người tham gia nghiên cứu, 98 người cho thấy sự lắng đọng số lượng tế bào nhất quán và có thể tái tạo - cho thấy mọi người đều thải ra cùng một tế bào “bất kể khi nào” các mẫu được lấy. Điều này một ngày nào đó giúp rút ngắn khung thời gian điều tra và giảm khả năng bằng chứng DNA mâu thuẫn.

Được công bố trên tạp chí Forensic Science International Genetics, nghiên cứu phát hiện không có sự khác biệt giữa các tế bào được lắng đọng bởi ngón tay cái bên trái và bên phải ở 13 trong số 15 cá nhân được thử nghiệm. Nghiên cứu này dựa trên 100 cá nhân cho thấy rõ ràng rằng tình trạng “rụng” là một hiện tượng liên tục. Nghiên cứu khẳng định cần có thêm nhiều thử nghiệm liên phòng thí nghiệm nhằm đánh giá xem điểm số tế bào giữa những người khác nhau. Việc so sánh giữa nhiều phương pháp cũng cần thiết để xác định xem các cá thể có thay đổi loại lông rụng dựa trên các xét nghiệm đã thực hiện hay không.

Theo nghiên cứu, hiện tại vẫn chưa có xét nghiệm nào được thống nhất để xác định loại rụng lông của một người và chỉ có thể đưa ra xét nghiệm rụng lông được khuyến nghị thông qua lấy mẫu trên diện rộng và bao gồm càng nhiều yếu tố càng tốt.

Linacre nói: “Tùy thuộc vào loại “phát tán” của một người, việc xác nhận tình trạng phát tán của họ có thể hướng dẫn nhà điều tra về xu hướng của một cá nhân trong việc truyền DNA của họ cho một vật thể thông qua tiếp xúc bằng tay. Thông tin này có thể được sử dụng theo tỷ lệ khả năng đánh giá xác suất tìm thấy DNA của một người trên một vật phẩm”. Tuy nhiên, nhóm nhà nghiên cứu nói cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa để tìm ra cách tốt nhất đánh giá tình trạng rụng lông.

Công nghệ pháp y mới rút ngắn thời gian xét nghiệm DNA

Một nhóm nhà nghiên cứu giới thiệu phương pháp mới tách DNA của hai cá nhân bằng cách sử dụng kỹ thuật tiêu hóa khác biệt kết hợp với vi lưu kỹ thuật số. Nhóm nhà nghiên cứu đã tiên phong trong phương pháp mới kiểm tra bằng chứng trong các vụ tấn công tình dục. Kỹ thuật cải tiến này có khả năng đẩy nhanh đáng kể quá trình pháp y, cắt giảm thời gian cần thiết phân tích bằng chứng DNA. Bằng cách đẩy nhanh bước quan trọng này, phương pháp mới giúp xoa dịu mối lo ngại chính của nạn nhân, đó là việc phân tích bằng chứng pháp y diễn ra quá chậm, điều này thường khiến họ nản lòng không muốn báo cáo về vụ tấn công tính dục.

Xử lý bằng chứng pháp y trong các vụ tấn công tình dục liên quan đến một quy trình phức tạp, nhiều giai đoạn. Thông thường, quy trình bắt đầu bằng việc thu thập DNA từ nạn nhân, sau đó được chuyển đến phòng xét nghiệm pháp y chuyên khoa, nơi một kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm sẽ tiếp quản. Nhiệm vụ đầu tiên trong phòng thí nghiệm là tách DNA của kẻ tấn công khỏi DNA của nạn nhân. Sau đó, DNA của kẻ tấn công được phân tích cho phép giúp xác định nghi phạm tiềm năng.

Toàn bộ chuỗi này có thể kéo dài nhiều ngày, nhiều tuần. Một phần đáng kể thời gian này được sử dụng để vận chuyển bằng chứng đến phòng xét nghiệm và khi bằng chứng đến nơi, tốc độ phân tích cũng tiếp tục bị ảnh hưởng bởi số lượng tồn đọng rất nhiều trường hợp khác đang chờ xét nghiệm. Nhóm nhà nghiên cứu tập trung vào bước đầu tiên và quan trọng - phân lập DNA của hai cá thể từ một mẫu duy nhất.

Hiện tại, bước này được thực hiện thủ công bởi chuyên gia lành nghề trong phòng thí nghiệm, vì không có phương pháp tự động nào có thể thực hiện nhiệm vụ này. Elsayed và nhóm của ông giới thiệu một phương pháp mới tách DNA của hai cá nhân bằng cách sử dụng kỹ thuật tiêu hóa khác biệt kết hợp với vi lưu kỹ thuật số. Phương pháp này giải quyết nhiều khó khăn về mặt hậu cần và kỹ thuật của các hoạt động hiện tại.

Elsayed giải thích: “Việc lựa chọn sử dụng vi lưu chất kỹ thuật số cho phép chúng tôi tự động hóa hầu hết các bước trong quá trình tiêu hóa khác biệt, giúp giảm đáng kể thời gian thực hiện thủ công. Khi kết hợp vi lưu chất kỹ thuật số với DNA nhanh, toàn bộ quy trình làm việc gần như được tự động hóa hoàn toàn. Một số bước thủ công còn lại rất đơn giản và không yêu cầu đào tạo chuyên sâu”.

Nhóm nhà nghiên cứu đã đơn giản hóa quy trình bằng cách cắt giảm các bước thủ công cần thiết để phân lập DNA của kẻ tấn công từ mười ba xuống chỉ còn năm. Kỹ thuật mới này có tiềm năng trở thành giải pháp di động cho phép bỏ qua nhu cầu về phòng xét nghiệm truyền thống. Ví dụ, xét nghiệm DNA có thể được tiến hành trực tiếp tại bệnh viện nơi nạn nhân bị tấn công tình dục được đưa đến, do đó loại bỏ sự chậm trễ do vận chuyển mẫu đến phòng xét nghiệm và… chờ phân tích.

Về việc đào tạo cần thiết để nhân viên bệnh viện thực hiện thử nghiệm này, Elsayed nói: “Chúng tôi dự đoán chỉ cần đào tạo vài giờ. Lượng kỹ năng cần thiết tương tự như trong một nghiên cứu trước đây, trong đó nhân viên bệnh viện chưa biết gì về vi lưu chất kỹ thuật số sẽ tiến hành thí nghiệm”.