Đồng minh thân cận rời bỏ Nga

Cuộc diễn tập có tên "Đối tác Đại bàng", khai mạc hôm 15/7 và sẽ kéo dài tới ngày 24/7, huy động sự tham gia của lực lượng gìn giữ hòa bình Armenia, Lục quân Mỹ tại châu Âu và châu Phi (USAREUR-AF) và lực lượng vệ binh quốc gia bang Kansas, Bộ Quốc phòng Armenia cho biết, song không đề cập số lượng binh sĩ.

"Mục đích của cuộc diễn tập là tăng cường khả năng tương tác của các đơn vị tham gia sứ mệnh gìn giữ hòa bình quốc tế, trao đổi kinh nghiệm tốt nhất về kiểm soát và liên lạc chiến thuật, nâng cao khả năng sẵn sàng của lực lượng Armenia", cơ quan này cho biết.

Armenia là đồng minh và đối tác kinh tế chính của Nga sau khi Liên Xô tan rã năm 1991. Nước này có một căn cứ quân sự của Moskva trên lãnh thổ, đồng thời là thành viên của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), liên minh an ninh do Nga dẫn đầu.

Binh sĩ Armenia diễu hành trong lễ khai mạc cuộc tập trận "Đối tác Đại bàng" tại Yerevan hôm 15/7. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, quan hệ giữa Armenia và Nga đã trở nên căng thẳng sau khi Azerbaijan năm ngoái phát động chiến dịch chớp nhoáng để chiếm vùng Nagorno - Karabakh, chấm dứt ba thập kỷ khu vực này nằm dưới kiểm soát của lực lượng ly khai thân Yerevan.

Giới chức Armenia cáo buộc lực lượng gìn giữ hòa bình Nga, được Moskva điều đến Nagorno-Karabakh sau cuộc xung đột giữa Yerevan và Baku năm 2020, đã không có động thái ngăn cản chiến dịch của Azerbaijan.

Nga bác bỏ cáo buộc, khẳng định lực lượng của Moskva không có quyền can thiệp. Nước này được cho là đang cố gắng giữ thế cân bằng, vừa duy trì quan hệ thân cận với Armenia, vừa giữ hòa khí với Azerbaijan và đồng minh của Baku là Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara hiện là đối tác kinh tế quan trọng của Moskva trong bối cảnh Nga đang bị các lệnh trừng phạt của phương Tây bủa vây.

Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan hôm 13/6 tuyên bố Yerevan sẽ rút khỏi CSTO, cáo buộc các thành viên của khối đã không hoàn thành nghĩa vụ của họ theo quy định, thậm chí "đang âm mưu cùng Azerbaijan gây chiến với Armenia". Ông không nêu cụ thể thời điểm Yerevan sẽ chính thức rời khối.

Armenia trước đó cũng hủy tham gia các cuộc diễn tập chung của CSTO cũng như từ chối góp mặt tại hội nghị thượng đỉnh của liên minh.

Bên cạnh việc tạo khoảng cách với Nga, Armenia đang nỗ lực tìm cách tăng cường quan hệ với phương Tây. Nước này tháng 9/2023 cũng từng tổ chức cuộc diễn tập "Đối tác Đại bàng" với Mỹ, động thái bị Nga chỉ trích là "không thân thiện".

Moskva cũng đã rất tức giận trước việc Yerevan hồi tháng 2 gia nhập Tòa Hình sự Quốc tế (ICC), cơ quan năm ngoái đã phát lệnh bắt Tổng thống Nga Vladimir Putin với cáo buộc gây ra tội ác chiến tranh trong cuộc xung đột tại Ukraine.