Khủng hoảng an ninh và chính trị xảy ra ở những khu vực cung cấp năng lượng từ Trung Ðông đến Bắc Phi là sự đe doạ bất ngờ và từ nay có thể đe doạ thường xuyên đối với nền kinh tế toàn cầu.
|
|
Giá năng lượng luôn luôn biến động đột ngột trong những tình huống có sự lo ngại về gián đoạn nguồn cung sẽ là những bất an.
Cơ quan Năng lượng quốc tế IEA đầu tuần này vừa tuyên bố, "nguy cơ chính trị có thể nhận thấy một cách rõ ràng" tại nhiều quốc gia sản xuất dầu cùng với mức cầu năng lượng gia tăng của Trung Quốc đang làm tăng những quan ngại về khả năng gián đoạn việc sản xuất dầu. Báo cáo này được đưa ra hầu như cùng một thời gian với việc các phần tử chủ chiến bắt con tin tại một cơ sở sản xuất khí đốt của Algeria.
Algeria là nước đứng hàng thứ ba về cung cấp khí đốt cho Âu châu và là khu vực hoạt động của nhiều nhóm loạn quân Hồi giáo. Trong số 197 quốc gia trên thế giới, Algeria là nước đứng hàng thứ 21 có nguy hiểm rất cao về hành động bắt cóc, theo lời Anthony Skinner, phân tích gia của Maplecroft, một cơ quan chuyên nghiên cứu về các tình trạng rủi ro. Ông nói rằng sau vụ ở cơ sở dầu khí In Amenas, phải duyệt lại toàn bộ các biện pháp an ninh và đặt ra những kế hoạch đối phó mới.
Anthony Skinner cho rằng một trong những biện pháp cần làm trong tương lai là phải nới rộng chu vi phòng thủ ở các cơ sở năng lượng. Tuy nhiên để bảo đảm an ninh không phải là dễ dàng vì trong vùng sa mạc Bắc Phi không phải chỉ có AQIM (al-Qaeda) mà có nhiều nhóm Hồi Giáo quá khích khác. Việc vượt qua biên giới từ quốc gia này sang quốc gia khác không có gì khó khăn ở lãnh thổ có rất ít dân cư này. Sau khi chế độ Muammar Gaddafi bị đánh đổ ở Libya, số vũ khí còn lại lọt qua tay các nhóm phiến loạn không ai có thể biết là bao nhiêu nhưng người ta tin rằng trong số đó ngoài vũ khí cá nhân còn có nhiều vũ khí cộng đồng và kể cả hoả tiễn phòng không.
Cũng theo lời Skinner, chính phủ và các công ty nước ngoài nên thoả thuận với Algeria về các kế hoạch an ninh. Việc Algeria tự ý đơn phương hành động không thông báo cho bất cứ nước nào như trường hợp vừa xảy ra sẽ đưa đến nhiều rủi ro cần tránh trong tương lai. Mặc dầu Thủ tướng Anh David Cameron bày tỏ sự bất mãn vì không được thông báo trước về hành động của quân đội Algeria, lời lẽ phát biểu của ông đã rất kềm chế. Như vậy là bởi vì một mặt Algeria có tầm quan trọng đặc biệt với Anh và toàn thể Âu châu, một mặt là nguồn cung ứng năng lượng và mặt khác là đối tác chống khủng bố Hồi giáo ở Phi châu.
Dầu khí là nhu cầu hàng đầu cho các quốc gia phát triển kỹ nghệ và sự khai thác ở nước ngoài rất tốn kém. So sánh giá xăng tại một số quốc gia có thể cho thấy rõ tình hình ấy. Trong khi tại Hoa Kỳ, giá xăng hiện nay khoảng trên 3 USD/gallon (3,78 lít), thì giá xăng rẻ nhất thế giới là tại Venezuela, trung bình 0,18 USD, Saudi Arabia 0,48, Kuwait 0,84, Algeria 1,20 và châu Âu từ 6 - 48 USD.