Đàm phán hạt nhân Iran: Kéo dài và bế tắc

Bộ trưởng Ngoại giao Iran đang chuẩn bị quay trở về để tham vấn ý kiến từ giới chức nước này, trước khi trở lại với những sáng kiến cho một bước đột phá mới.

Đàm phán hạt nhân Iran: Kéo dài và bế tắc.

Phương tiện truyền thông Iran cho biết, chuyến đi của ông Mohammed Javad Zarif đã được lên kế hoạch từ trước. Tuy nhiên, trên thực tế ông đã rời khỏi cuộc đàm phán dự kiến sẽ kết thúc vào thứ Ba tuần này, sau khi xác định được hướng đi và cần sự tham vấn từ chính phủ để tiếp tục thảo luận vấn đề với các bên. Trong đó, tập trung giải quyết việc Tehran sẽ cho phép các chuyên gia Liên Hiệp Quốc giám sát sự tuân thủ của đất nước đối với thỏa thuận như thế nào?

Mỹ khẳng định kế hoạch theo dõi nhiều hơn đối với Iran đã chuẩn bị sẵn sàng. Tuy nhiên, một số bất đồng khác vẫn chưa được giải quyết, và khả năng cho đến khi kết thúc cuộc đàm phán hai bên vẫn chưa tìm được tiếng nói chung trong nhiều vấn đề.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier, người đã tham gia cuộc đàm phán vào hôm thứ Sáu, nói rằng hoạt động hạt nhân của Iran phải được giám sát và kiểm chứng.

Các quan chức cho biết không thể dự kiến cuộc đàm phán sẽ tiếp tục kéo dài thêm bao nhiêu ngày, để có thể thống nhất các điều kiện chung. Nhưng ông Zarif nói với cánh phóng viên rằng mình sẽ trở lại vào ngày 1.7, khi cuộc đàm phán kết thúc với một thỏa thuận chung theo quy định trước đó.

Trong nhiều tuần qua, tất cả 7 quốc gia tham gia vào cuộc đàm phán đều cho rằng còn nhiều thời gian để đạt được một thỏa thuận phù hợp. Nhưng một quan chức cao cấp của Mỹ cho rằng điều đó là không thực tế, khi hai bên liên tục gặp phải những bất đồng và ít khi có được tiếng nói chung.

Khi được hỏi về khả năng đạt được một thỏa thuận, Federica Mogherini, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, nhận định “đây sẽ là một điều khó khăn…nhưng không phải là không thể”. Trong khi đó, ông Steinmeier nói với báo chí Đức rằng: “Tôi tin rằng nếu không có được một thỏa thuận trong cuộc đàm phán hạt nhân Iran, mọi người đều thua cuộc”.

“Iran vẫn bị cô lập. Và một cuộc chạy đua vũ trang mới sẽ tiếp tục diễn ra bên trong khu vực, với những hậu quả không lường trước được”, ông nói thêm.

Cả hai bên đều có thể mở rộng thời gian đàm phán đến tháng 9.2015, một phần trong thỏa thuận với Quốc hội Mỹ, khi các nhà lập pháp có 30 ngày để xem xét thỏa thuận đạt được trước khi đình chỉ biện pháp trừng phạt.

Mục tiêu chính trong cuộc đàm phán liên quan đến Iran, Mỹ, Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức và Nga là một thỏa thuận, qua đó cho phép cộng đồng quốc tế giám sát chặt hơn chương trình hạt nhân của Tehran. Đổi lại, phía Iran sẽ được Mỹ và đồng minh gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt.