Đại sứ Trung Quốc tại Czech bị triệu tập vì tuyên bố khiêu khích của Bắc Kinh

Phái đoàn do Chủ tịch Thượng viện Czech Milos Vystrcil dẫn đầu đã đến Đài Bắc hôm 30/8, khiến Trung Quốc tức giận. Chính quyền Bắc Kinh coi hòn đảo ly khai Đài Loan là một tỉnh của Trung Quốc.

Trên website Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Ngoại trưởng Vương Nghị hôm 31/8 nói Trung Quốc sẽ khiến ông Vystrcil "phải trả giá đắt cho hành vi thiển cận và đầu cơ chính trị", nói chuyến thăm là hành động "công khai khiêu khích".

Bộ Ngoại giao Czech sau đó cho biết trên website rằng Thứ trưởng Martin Tlapa đã triệu tập đại sứ Trung Quốc, nói "cơ bản không tán thành" tuyên bố của ông Vương Nghị, theo AFP.

Ngoại trưởng Czech Tomas Petricek trước đó cho biết ông mong đợi Trung Quốc giải thích lời lẽ của ông Vương.

"Tất nhiên là chuyến đi có ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa chúng tôi với Trung Quốc, nhưng tôi nghĩ rằng việc này đã đi quá xa", ông nói với các nhà báo.

Thủ tướng Czech Andrej Babis nói tuyên bố của ông Vương là "không thỏa đáng và không phù hợp".

Bắc Kinh hôm 31/8 cũng cho biết Thứ trưởng Ngoại giao Tần Cương mới đây đã triệu tập Đại sứ Czech tại Trung Quốc Vladimir Tomsik và "giao thiệp nghiêm túc".

Chính phủ Czech chấp nhận chính sách Một Trung Quốc, theo đó Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình, có thể dùng vũ lực để thu hồi, và do đó Prague đồng ý không cử phái đoàn chính thức tới hòn đảo này.

Song ông Vystrcil là thành viên của đảng Dân chủ Công dân đối lập và không bị ràng buộc bởi chính sách này.

Nhóm 90 thành viên của ông, bao gồm các chính trị gia, doanh nhân, nhà khoa học và nhà báo, sẽ lưu lại Đài Loan cho đến ngày 4/9.

Ông có bài phát biểu tại cơ quan lập pháp Đài Loan vào ngày 1/9 và dự kiến gặp nhà lãnh đạo Thái Anh Văn, người vốn có quan hệ không tốt đẹp với Bắc Kinh từ khi lên nắm quyền lần đầu năm 2016.

Ông Vystrcil cho biết chuyến đi của ông sẽ hoàn thành di sản của cố tổng thống Czech Vaclav Havel. Người tiền nhiệm của ông Vystrcil, Jaroslav Kubera, đã qua đời vì đau tim hồi tháng 1 khi đang lên kế hoạch thăm Đài Loan.

Sau cái chết của ông Kubera, truyền thông Czech đã công bố bức thư có đóng dấu của Đại sứ quán Trung Quốc ở Prague, trong đó Trung Quốc đe dọa cả ông Kubera và các công ty Czech có ý định đi cùng ông trong chuyến thăm.

Mối quan hệ giữa Czech và Trung Quốc đã bị giáng đòn mạnh vào tháng 10 năm ngoái khi tòa thị chính thành phố Prague, do thị trưởng đến từ đảng Cướp biển điều hành, rút khỏi thỏa thuận kết nghĩa với Bắc Kinh vì chính sách Một Trung Quốc.

Thị trưởng Prague Zdenek Hrib, người có mặt trong phái đoàn của ông Vystrcil, sau đó đã ký thỏa thuận đối tác với Đài Bắc vào tháng 1, gây ra sự phẫn nộ ở Bắc Kinh.