Đa số cố vấn tổng thống Mỹ ủng hộ "đáp trả Tehran mạnh mẽ hơn"

Ngày 23/6, tờ The Wall Street Journal dẫn nguồn tin Nhà Trắng cho hay nhóm cố vấn an ninh quốc gia cho Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọi ông thực hiện tấn công nhằm vào những cơ sở của Iran sau vụ nước này bắn hạ một máy bay không người lái của Mỹ.

Số người ủng hộ "đáp trả Tehran mạnh mẽ hơn" chiếm đa số, trong đó có Cố vấn An ninh quốc gia John Bolton.

Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Joseph Dunford là một trong số ít người ủng hộ việc hành động thận trọng hơn.

Theo nguồn tin trên, Tổng thống Trump thấy rằng nhóm cố vấn đang cố gắng lôi kéo Mỹ vào cuộc chiến. Bản thân ông dường như đã tuyên bố rằng Washington "không còn cần đến chiến tranh" và chỉ bày tỏ sự bất bình với khía cạnh kinh tế của vụ việc này. Chi phí cho chiếc máy bay bị bắn hạ ước tính khoảng 130 triệu USD.

Tổng thống Trump đã rút lại kế hoạch không kích nhằm vào Iran với lý do đó là sự đáp trả không tương xứng, đồng thời cho biết các biện pháp trừng phạt bổ sung đã được áp đặt đối với Tehran từ tối 20/6.

Cùng ngày, truyền thông Trung Đông dẫn lời đặc phái viên Mỹ về Iran, Brian Hook kêu gọi các nước trên thế giới thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao kêu gọi Iran giảm leo thang.

Phát biểu với báo giới tại Kuwait, ông Hook khẳng định Mỹ không mong muốn xung đột quân sự với Iran và việc Washington tăng cường lực lượng tới khu vực chỉ đơn thuần là phòng vệ.

Trước đó, Mỹ thông báo sẽ triển khai thêm 1.000 quân tới Trung Đông, sau sự cố các tàu chở dầu bị tấn công tại Vùng Vịnh. Động thái của Washington được đưa ra trong bối cảnh Iran đặt ra thời hạn chót 10 ngày để các bên còn lại trong thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 thực thi những cam kết của mình, nếu không Tehran sẽ vượt qua mức giới hạn dự trữ uranium được làm giàu theo thỏa thuận hạt nhân.

Liên quan đến căng thẳng tại vùng Vịnh, ngày 23/6, Bộ Ngoại giao Anh thông báo trong khuôn khổ chuyến thăm Tehran, Bộ trưởng phụ trách vấn đề Trung Đông và Bắc Phi của nước này, ông Andrew Murrison đã có các cuộc đối thoại "cởi mở, thẳng thắn và mang tính xây dựng" với giới chức Iran về những căng thẳng trong khu vực.

Trong một tuyên bố, ông Murrison tái khẳng định quan điểm của Anh cho rằng "gần như chắc chắn" Iran phải chịu trách nhiệm về những cuộc tấn công gần đây nhằm vào các tàu chở dầu trên Vịnh Oman. Theo quan chức London, cần chấm dứt hành động có nguy cơ tính toán sai lầm cao để nhường chỗ cho việc giảm căng thẳng ngay lập tức. Tehran đã bác bỏ dính líu tới những vụ tấn công này.

Ngoài ra, trong các cuộc đối thoại với quan chức nước chủ nhà, trong đó có Phó Tổng thống Masoumeh Ebtekar, Thứ trưởng Ngoại giao Abbas Araghchi và Phó Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi, Bộ trưởng Murrison đã tái khẳng định cam kết của Anh trong việc duy trì thỏa thuận hạt nhân mà Iran ký kết với Nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức) hồi năm 2015.

Ông nhấn mạnh: "Tôi đã nêu rõ rằng Iran phải tiếp tục tuân thủ đầy đủ các cam kết của họ trong thỏa thuận (hạt nhân), trong đó có những giới hạn đối với kho dự trữ uranium làm giàu ở mức độ thấp."

Ngoài ra, Bộ trưởng Murrison một lần nữa thay mặt Chính phủ Anh nhấn mạnh chính quyền Tehran cần trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện bà Nazanin Zaghari-Ratcliffe, một người Anh gốc Iran, Giám đốc dự án của tổ chức từ thiện Thomson Reuters Foundation. Bà bị nhà chức trách Iran bắt giữ tại sân bay Tehran tháng 4/2016, khi chuẩn bị trở về Anh cùng con gái sau chuyến thăm gia đình.

Bà Nazanin Zaghari-Ratcliffe bị kết án 5 năm tù với cáo buộc âm mưu lật đổ chế độ Iran, cho dù gia đình và tổ chức của bà đã phủ nhận việc này.