Có một làn sóng Latin đang lan rộng ở Hollywood

Cô vợ Latin bốc lửa. Người quản gia gốc Latin hớt hải, lén lút. Người lao động nhập cư gốc Latin siêng năng nhưng không giỏi.

Những đặc điểm nhận dạng mang nhiều lớp ngữ nghĩa về người Latin đã ăn sâu vào tiềm thức số đông. Ở Hollywood, ngôi sao Latin thường "thấp cổ bé họng", họ phải cố gắng rất nhiều mới mong có được chỗ đứng nhất định.

Theo Insider, gần đây, loạt chương trình đã tìm cách xóa bỏ định kiến về chủng tộc có nguồn gốc ngoài Mỹ. Những chương trình tập trung vào diễn viên Latin và trải nghiệm chân thật của họ với nhân vật đã khiến truyền thông tin rằng "có một làn sóng Latin đang lan rộng ở Hollywood".

Văn hóa Latin vốn dĩ phức tạp, được chia làm nhiều nhóm người khác nhau. Trong khi nhóm Latin nói tiếng Tây Ban Nha da sáng vẫn rất được săn đón, thì người Latin hoặc người Mỹ Latin gốc Phi thường bị đối xử bất công.

Đối mặt "đại dịch tàng hình"

Nghiên cứu của Đại học Nam California cho biết trong 100 phim có doanh thu cao nhất từ 2007 đến 2018, chỉ 3 phim có diễn viên Latin đóng chính. Và trong 100 phim đó, chỉ 4,5% nhân vật nói tiếng Latin.

USC Annenberg Inc Inclusive Initiative công bố trong 1.300 phim có doanh thu cao nhất, chỉ khoảng 6% nhân vật, 12 đạo diễn Latin được tìm thấy. Hai trong số các đạo diễn là người có dòng máu châu Phi - Latin (Melina Matsoukas và Steven Caple Jr.). Có gần 40% nhân vật Latin trong các tác phẩm ăn khách được mô tả là tội phạm, 13% trong số đó thuộc tầng lớp nghèo khó.

Với chương trình truyền hình, sao Latin cũng không nhiều "đất dụng võ". Báo cáo của UCLA tiết lộ với các chương trình có kịch bản phát sóng trên NBC, ABC và CBS, từ năm 2018 đến 2019, diễn viên Latin chỉ chiếm 6,6% cho vai chính.

Theo Insider, trong nhiều thập kỷ, người Latin, người Mỹ gốc Á và người gốc Tây Ban Nha đã đối mặt với "đại dịch tàng hình".

Tuy nhiên, từ năm 2019 trở đi, một loạt chương trình nói tiếng Latin đã thu hút sự quan tâm của khán giả, bao gồm tác phẩm hài Los Espookys của HBO, Selena: The Series và Gentefied trên Netflix, và bộ phim chuyển thể từ vở nhạc kịch ăn khách In the Heights.

Mặc dù truyền thông nhận định "các bộ phim đang thổi bùng cuộc cách mạng Latin ở Hollywood", nữ diễn viên Noemi Gonzalez - người thủ vai Suzette Quintanilla trong Selena: The Series - nói với Insider rằng "vẫn cần nhiều thời gian hơn để thay đổi thời thế và thiết lập vị trí của người Latin".

"Tôi từng khó chịu khi người Latin không được thường xuyên chiêm ngưỡng những gì thuộc về họ trên màn ảnh. Những người anh em da đen, gốc Á cũng chịu chung số phận", Gonzalez nói.

Đạo diễn người Mỹ gốc Mexico Moisés Zamora, người đứng sau thành công của Selena: The Series, cũng cho rằng sẽ phải tốn nhiều công sức để dân Latin được công nhận trên đất Mỹ.

"Đối với tôi, làn sóng Latin cần phát triển mạnh hơn mới tạo ra được sự ưu tiên và cơ hội cho chúng ta, kể cả những người không làm việc trong lĩnh vực giải trí. Người Mỹ Latin gốc Phi cũng phải được sống trong bình đẳng. Bởi vì chúng ta đều là con người", Moisés Zamora phát biểu.

"Người Latin không có lỗi"

Phim truyền hình Gentefied (2020) xoay quanh hành trình chinh phục giấc mơ Mỹ của ba anh em người Mỹ gốc Latin, bất chấp sự đe dọa vào những thứ họ trân quý nhất: ông nội là dân nhập cư, hàng bánh taco của gia đình và khu phố nơi họ sống.

Người đồng viết kịch bản cho phim, Linda Yvette Chavez, kể rằng từ khi bắt đầu sự nghiệp, cô đã cố gắng đan cài những chi tiết giúp nâng giá trị của cộng đồng Latin trong tác phẩm của mình.

Yvette Chavez bày tỏ: "Tôi luôn biết rằng số phận của cộng đồng chúng tôi do người da trắng quyết định. Nếu không vướng định kiến sắc tộc hay màu da, tôi đã trao vai chính cho diễn viên da màu hoặc Latin, chứ không phải đấu tranh như hiện tại".

Cô Chavez từ chối viết kịch bản cho một vài chương trình tô vẽ thái quá vai trò người Mỹ da trắng. Những năm qua, Yvette Chavez đã dùng sức ảnh hưởng xây dựng tình đoàn kết để mọi người gắn bó văn hóa với nhau, không phân biệt nhau về chủng tộc.

Đạo diễn phim Gentefied - Marvin Lemus - đồng tình với quan điểm của Chavez. Anh nói trên Insider: "Tôi nghĩ Hollywood liên tục hạ thấp hoặc tẩy chay những câu chuyện Latin. Vì thế, với Gentefied, chúng tôi xây dựng kịch bản từ sự vùng dậy của dân Latin trước tất cả vấn đề mà Hollywood đang áp đặt lên họ".

Lemus - đứa con của những người nhập cư Mexico và Guatemala, những người không thể rời Mỹ cho tới khi tròn tuổi 20 vì tình trạng nhập cư của bố mẹ mình - cho biết anh rất khó chịu với các chương trình bêu xấu cộng đồng người Mỹ Latin.

Thế nhưng, chính cảm giác không hoàn toàn thuộc về cả hai nền văn hóa đã giúp Lemus gắn kết với Yvette Chavez và khiến họ tạo ra tác phẩm Gentefied. "Người Mỹ gốc Latin không có lỗi. Chúng tôi không có lỗi", vị đạo diễn nhấn mạnh.

Chỉ có quyền lực mới xóa bỏ định kiến

Ở diễn biến khác, một bộ phận nhà làm phim Hollywood đang đẩy mạnh sự đa dạng và phổ biến của diễn viên gốc Latin. Sắp tới, các tác phẩm chuyển thể như In the Heights và West Side Story sẽ là cơ hội cho dàn sao Mỹ Latin gốc Phi phô diễn tài năng.

Trong phim Pose chiếu trên FX, diễn viên Latin gốc Phi MJ Rodriguez thủ vai bà mẹ nhà Blanca Evangelista-Rodriguez, trong khi người đồng hương Indya Moore sắm vai cô mẫu trẻ tên Angel. Phim không thực sự khám phá các vấn đề người Latin gặp phải, thay vào đó tập trung vào giới tính và trải nghiệm của các nhân vật trong cảnh khiêu vũ. Phim truyền tải thông điệp: "Dù mang sắc tộc và giới tính nào, bạn cũng phải sống thật vui vẻ".

Trong ngành công nghiệp điện ảnh hàng đầu thế giới, làn sóng Mỹ Latin gốc Phi càng được thổi bùng nhờ những thành tích đáng nể của Lupita Nyong'o, Lala Anthony, Zoe Saldana, Tessa Thompson...

Trong đó, nổi bật nhất là Lupita Nyong'o với thành tích Nữ diễn viên phụ xuất sắc của Oscar 2014 cho màn trình diễn ở phim 12 Years a Slave.

Nhưng theo Insider, định kiến không được xóa bỏ trong một sớm một chiều. Mặc dù Hollywood đã và đang xuất hiện nhiều ngôi sao Mỹ Latin gốc Phi, đa phần vai chính trên màn ảnh rộng vẫn nghiêng về diễn viên nhập cư nói tiếng Tây Ban Nha da sáng.

Tác giả nghiên cứu Katherine Pieper phát biểu: "Luôn có những bào chữa về nguồn nhân tài làm việc ở Hollywood. Quyết định thuê ai làm việc phía trước và sau ống kính đều mang tính chủng tộc".

Chỉ khi nào những ông lớn trong ngành thay đổi, định kiến mới được xóa bỏ. Như Yvette Chavez từng chia sẻ: "Tương lai Hollywood nằm trong lòng bàn tay của người cầm quyền".

"Người da trắng mới có cơ hội vươn lên hàng đầu, và chúng tôi phải là những người giúp họ đạt đến vị trí đó. Nhiều lần tôi tự hỏi 'tại sao chúng tôi luôn cố gắng để người khác thành công, còn bản thân mình thì không?'", Chavez nói.

Theo Chavez, về cơ bản, để thay đổi cách hoạt động của Hollywood, cần phải có nhiều người Latin góp mặt trong bộ máy vận hành. Vì chỉ như vậy mới giúp ngành điện ảnh trở nên đa dạng hơn.