Các trạm xăng sẽ thích ứng ra sao trước 'cơn bão' xe điện?

Khi các tài xế dừng chân ở trạm xăng của Shell ở Fullham, tây nam London, họ có thể dùng café, soda, snack và các mặt hàng cơ bản như sữa và trứng. Duy chỉ có một thứ mà trạm xăng này không bán đó chính là xăng.

Kể từ tháng 1, trạm xăng đã chuyển sang cung cấp điện. Những trụ bơm xăng cũ được thay thể bằng 10 trụ sạc điện nhanh lắp đặt dưới mái hiên cao vút. Tại đây, mọi người có thể cắm sạc và nạp đầy năng lượng cho chiếc xe điện của họ.

Istvan Kapitany, người giám sát các hoạt động bán lẻ toàn cầu của Shell cho biết: “Nguyên mẫu này cho chúng ta cái nhìn thoáng qua về tương lai của việc di chuyển”.

Với 46.000 trạm xăng tại 80 quốc gia, Shell là nhà bán lẻ xăng dầu lớn nhất thế giới. Khi ngày càng có nhiều xe điện, trạm sạc điện ở Fullham chỉ là một trong nhiều nguyên mẫu được thiết kế. Mục đích lắp đặt nguyên mẫu này là để thu thập phản hồi về những ưu điểm của trạm sạc, đồng thời đặt nền móng cho mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Shell cho biết họ có 9.000 địa điểm sạc tương tự như vậy ở Fullham và vận hành thêm 95.000 trạm khác ở các địa điểm như nhà để xe và khu vực đỗ xe của văn phòng. Shell có mục tiêu đạt đến con số nửa triệu vào năm 2025, dẫn trước các đối thủ khác như Exxon, TotalEnergies, and BP.

Việc sạc xe có thể được thực hiện ở bất cứ nơi nào có trụ sạc. Đó chính là vấn đề mà các ông lớn dầu mỏ, chuỗi khu vực và các công ty độc lập điều hành 770.000 trạm nạp nhiên liệu trên thế giới phải đối mặt trong những thập kỷ sắp tới.

Giá trị của các bất động sản của họ trong thành phố và trên cao tốc là bao nhiêu? Liệu mọi người có tiếp tục sử dụng dịch vụ nếu việc sạc xe mất 30 phút hoặc hơn? Liệu có mô hình kinh doanh nào phù hợp với các trạm sạc điện khi mà mọi người có thể sạc xe ở nhà, ở cơ quan hoặc trung tâm thương mại?

Một lợi thế mà các trạm sạc điện có thể mang lại đó là khả năng sạc nhanh. Các trạm sạc có thể chỉ mất từ 10-20 phút, trong khi các trụ sạc tiêu chuẩn tại nhà mất nhiều giờ đồng hồ để sạc đầy.

Rob Smith, một nhà phân tích tại S&P Global Commodity Insights, cho biết các trạm sạc thường chiếm vị trí đắc địa, nơi có mật độ giao thông cao. Tại đây, những người lái xe mệt mỏi và đói bụng sẽ cần uống một ly café hoặc ăn đồ ăn nhẹ khi chờ sạc xe.

Ông nói: “Về một phương diện nào đó, các nhà bán lẻ xăng dầu có nhiều cơ hội thúc đẩy làn sóng chuyển đổi năng lượng hơn là các nhà lọc nhiên liệu hoặc sản xuất dầu. Nhưng khi nhu cầu về nhiên liệu giảm, các trạm sạc phải trở thành một điểm đến ý nghĩa đối với khách hàng”.

Công ty tư vấn McKinsey & Co. dự đoán nhu cầu về xăng sẽ giảm từ 87 tỷ USD vào năm 2019 xuống còn 79 tỷ USD vào năm 2030. McKinsey cũng cho rằng doanh số bán lẻ những mặt hàng khác ngoài nhiên liệu sẽ tăng hơn 1/3 lên 30 tỷ USD trong cùng khoảng thời gian đó. Doanh thu từ sạc xe điện cũng sẽ đạt 20 tỷ USD vào năm 2030.

Nhưng khoản doanh thu này có thể bị giảm do các công ty như Tesla với 35.000 trạm siêu nạp toàn cầu và các nhà cung cấp chuyên dụng khác như ChargePoint, Blink Charging và Electrify America của Volkswagen.

Các trạm thay pin cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Tại đó, pin xe điện đã hết sẽ được thay thành pin đã sạc đầy. Tuy nhiên, hầu hết các công ty cung cấp dịch vụ sạc xe không có các bộ phận bán lẻ để tạo thêm doanh thu.

Mặc dù xe điện sẽ chiếm hơn một nửa doanh số xe con vào đầu năm 2023, BloombergNEF dự đoán hàng chục triệu xe ô tô chạy bằng xăng vẫn sẽ hoạt động trên đường trong ít nhất một thập kỷ nữa. Vì vậy Shell không có kế hoạch giảm số lượng trạm xăng, mặc dù họ đang đổi tên chúng thành “địa điểm dành cho các phương tiện di động”. Trong khi đó, một số ít trạm xăng của hãng sẽ chuyển sang cung cấp điện hoàn toàn. Công ty cũng có thể cung cấp nhiều loại nhiên liệu khác nhau như khí tự nhiên hoá lỏng và hydro.

Trạm ở Fullham có các bể chứa dưới lòng đất và mái hiên được lắp pin năng lượng mặt trời. Tại đây, việc sạc đầy một chiếc Tesla Model 3 mất khoảng 30 phút với giá 39 USD.

Hiện tại, một mô hình khả thi hơn đó là trạm sạc của Shell ở Tampines, một khu dân cư gần sân bay của Singapore. Công ty đã bổ sung hai trụ sạc điện vào 14 trụ bơm xăng. Trạm xăng này còn có cửa hàng đồ ăn nhanh, tiệm rửa xe và một không gian với bàn ghế thoải mái cho người lái xe nghỉ ngơi chờ xe đầy điện.

Shell hiện đang bận rộn với các thoả thuận hợp tác cùng các quán bán đồ ăn nhanh và chuỗi café cho trạm xăng của họ tại nhiều thị trường khác nhau. Tại Trung Quốc, nơi dẫn đầu thế giới về xe điện, các trạm sạc xe điện đang mở rộng nhanh chóng với 3.000 trụ sạc.

Một trạm ở thành phố Hạ Môn có hàng chục điểm sạc xe điện, 28 trụ bơm xăng và một cơ sở để thay thế pin do nhà sản xuất xe điện Nio thiết kế. Tại Trung Quốc, Shell có 100 điểm hoạt động tương tự và họ có kế hoạch giới thiệu chúng đến châu Âu vào mùa thu năm nay.

Amr Adel, giám đốc kinh doanh bán lẻ của Shell tại Châu Á cho biết: “Chúng tôi đang chuẩn bị cho tương lai ngay từ bây giờ. Tham vọng tăng trưởng của chúng tôi vẫn tiếp diễn”.