Bão Harvey để lại hậu quả lâu dài đối với bang Texas và nền kinh tế Mỹ

Các số liệu sơ bộ do Chuck Watson, người sáng lập công ty nghiên cứu mô hình bão Enki, công bố ngày 29/8, cho thấy chỉ sau một đêm, con số thiệt hại kinh tế đã tăng từ 30 tỷ USD lên 42 tỷ USD khi nhiều địa phương bị nhấn chìm trong biển nước và các biện pháp kiểm soát lũ, hạn chế thiệt hại đã bị quá tải. Trong khi nguồn lực của chính quyền địa phương vẫn phải chia đều cho công tác cứu người và bảo vệ tài sản, câu hỏi về hậu quả của trận bão khủng khiếp nhất trong hơn nửa thế kỷ qua ở bang Texas mới chỉ bắt đầu.

Theo số liệu trên, đến thời điểm hiện tại, thiệt hại do bão Harvey chưa đạt đến mức thiệt hại 118 tỷ USD do bão Katrina gây ra năm 2005. Nhưng với ước tính sơ bộ 42 tỷ USD, bão Harvey có thể so sánh với thiệt hại do bão Ike từng đổ bộ vào Texas và nhiều nơi ở vùng biển Caribe năm 2008 gây ra, hay bão Wilma quét qua khu vực Bắc Mỹ năm 2005 và gây thiệt hại gần 38 tỷ USD. Đáng lo ngại là các con số thiệt hại ước tính do Harvey sẽ tiếp tục tăng cao trong những ngày tới.

Là một trung tâm năng lượng của Mỹ với sản lượng kinh tế trị giá 1.600 tỷ USD, bang Texas đóng góp gần 9% cho tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ và là bang lớn thứ 2 về quy mô nền kinh tế, sau California, lớn hơn cả GDP của Canada hay Hàn Quốc. Các chuyên gia của ngân hàng Goldman Sachs ước tính riêng việc bão Harvey làm ngành năng lượng ở bang này tê liệt tạm thời có thể kéo tụt 0,2% tăng trưởng GDP của Mỹ trong quý 3 năm nay.

Bên cạnh các nhà sản xuất dầu khí, Texas còn là nơi có các chủ đầu tư quốc phòng, các nhà sản xuất linh kiện máy tính và hệ thống trang trại phát triển. Các đợt thiên tai có thể làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp, gây thất thu thuế và ảnh hưởng tới các nguồn cung lương thực và nhiên liệu trong nhiều tháng, đẩy giá cả hàng hóa leo thang.

Một thực tế khác cũng đáng quan tâm là các trận thiên tai thường làm gia tăng số người nghèo trong khu vực bị thiên tai. Bà Leah Boustan, giáo sư kinh tế học tại Đại học Princeton, cho biết theo thời gian, các trận thiên tai có xu hướng khiến những người giàu di chuyển khỏi khu vực thảm họa, để lại những người dân nghèo hơn phải đối mặt với hậu quả kinh tế.

Bà Boustan là đồng tác giả một nghiên cứu mới đây về các dữ liệu của 5.000 trận lũ lụt, động đất và bão lũ ở Mỹ trong thế kỷ 20. Bà nói nếu đặt các kết quả nghiên cứu vào trường hợp thành phố Houston thì khoảng 23.000 người dân sẽ di chuyển khỏi khu vực này trong 10 năm tới. Nghiên cứu của bà Boustan cũng phát hiện ra rằng các đợt thiên tai nghiêm trọng có xu hướng làm gia tăng tỷ lệ đói nghèo trong khu vực bị ảnh hưởng. Trong trường hợp Houston, số người sống dưới ngưỡng nghèo đói sẽ tăng từ 25-26%.

Mặt khác, theo Viện Thông tin bảo hiểm, trong năm ngoái, chỉ có 12% chủ sở hữu nhà đất trong các khu vực bị ảnh hưởng lũ lụt ở Mỹ đã mua bảo hiểm thiên tai. Viện trên cho biết không đóng bảo hiểm đồng nghĩa với chủ sở hữu nhà đất đó có thể phá sản. Khắc phục hậu quả bão lũ sẽ đặc biệt khó khăn đối với những người nghèo, nhất là khi họ không có thu nhập vì mất việc làm. Giới chuyên gia cảnh báo đây mới là thảm họa nhân đạo thực sự trong tương lai./.